Dossier Crowdfunding

Met crowdfunding haal je niet alleen geld op. Net zo belangrijk is dat je een groep mensen hebt gevonden die geloven in jouw idee, project of organisatie en hier onderdeel van willen zijn. Crowdfunding is daarmee een financieringsbron én een vorm van marketing. Welke platforms zijn er? Hoe kies je een platform? En hoe zet je een succesvolle crowdfundingcampagne op?

In dit dossier geven we je een overzicht van de spelers, een stappenplan en laten we je zien hoe crowdfunding goed samengaat met andere geldbronnen in je financieringsmix als subsidies, cultuurleningen en matchfunding.

Crowdfunding is het werven van geld bij een grote groep mensen via internet. Vroeger moest je met de pet rond om geld op te halen voor een plaatselijk project. Nu kun je via internet veel grotere groepen mensen bereiken, in de eigen woonplaats, maar ook in het hele land of zelfs over de hele wereld.

Crowdfunding levert twee soorten resultaten op:

• Middelen om het project uit te voeren (geld)
• Een groep mensen die het project ondersteunen (fans)

Beide zijn even belangrijk. Natuurlijk, het is fantastisch als je geld binnenhaalt om je idee te verwezenlijken, maar minstens net zo belangrijk is dat je een groep mensen hebt gevonden die jou willen ondersteunen.

Zo bekeken is crowdfunding ook een vorm van marketing. Niet alleen laat je aan een grote groep mensen zien wat je doet, je leert meteen hoe je jezelf en het project het beste presenteert. Zo’n groep supporters of fans kun je aan je binden voor de toekomst.

Welke soorten crowdfunding zijn er?

Er zijn drie soorten crowdfunding.

Soms worden in een crowdfundingcampagne combinaties gemaakt van deze soorten van crowdfunding.

Welke platforms zijn er en hoe werken ze?

Het voor Nederland belangrijkste platform in de creatieve sector, Voordekunst, is eind 2010 opgericht. De voor de culturele en creatieve sector toonaangevende Amerikaanse crowdfundingplatforms Kickstarter en Indiegogo zijn opgericht in 2009 en 2008. Maar er zijn meer platforms, zoals CrowdAboutNow.

Elk platform werkt weer anders. Hieronder vind je op alfabetische volgorde meer informatie over de verschillende platforms.

Amanda Palmer, de eerste muzikant die op Kickstarter 1 miljoen dollar ophaalde om een album op te nemen, heeft nu meer dan 10.000 supporters op Patreon. Van dat geld betaalt ze vooral haar productieteam (muzikanten, producenten, ontwerpers). Haar boek The Art of Asking gaat over haar manier om de kunst van het vragen meester te worden. Ook in haar TED talk vertelt zij hierover.

Hoe kies je een platform?

We maakten een korte checklist:

• Staan er projecten die overeenkomen met jouw projectidee op het platform? Dit verhoogt de kans dat er ook publiek is voor jouw project.

• Heb je veel of weinig begeleiding nodig? Sommige platforms nemen niet alle projecten aan, maar bieden wel begeleiding. Omdat zij veel ervaring hebben, vergroot dat de kans van slagen. Bij andere platforms zijn ze minder streng en is er minder begeleiding. Daar is de slagingskans dan ook veel kleiner.
  
  Zeker als je voor het eerst een crowdfundingcampagne begint, valt het aan te bevelen om een platform te kiezen met intensieve begeleiding. Je gaat er heel veel tijd steken, dan kun je maar beter goed voorbereid zijn en alle hulp gebruiken die er is.

• Wat zijn de kosten van het platform? Wanneer betaal je, vooraf of achteraf? Dit kan per platform verschillen. Bedenk wat handig is voor jouw situatie.

• En ook belangrijk, wie is er eigenaar van de data? Het platform of de aanvrager? Denk bij data aan de contactgegevens van de mensen die jouw project financieel steunen.

Crowdfunding in je financieringsmix

Je hebt een idee voor een project, maar zonder geld van financiers erbij gaat het niet lukken. Hoe groter het project, hoe lastiger om daar in één keer geld voor te vinden. Je kunt subsidie aanvragen of een fonds benaderen, maar zelfs als je het geld krijgt, is het vaak niet genoeg om je project uit te voeren. Dan zou je het volgende kunnen doen:

• Knip een groot project in kleine delen op.

• Bekijk vervolgens per onderdeel wat de beste financiering ervoor is. Misschien kun je wel beginnen met het aanvragen van een subsidie en deze aanvullen met een crowdfundingcampagne. Of juist andersom. Of zijn er mogelijkheden voor matchfunding (zie voor een uitleg onder de volgende kop) of is een cultuurlening een juiste geldbron voor dit project.

Start de Culturele Financieringswijzer om je financieringsbehoefte en -doel in kaart te brengen. Je ontvangt een advies met mogelijke geldbronnen die hierbij passen.

Crowdfunding en matchfunding

Crowdfunding is niet alleen geld ophalen, maar ook mensen betrekken bij en zelfs binden aan je project. Dat maakt crowdfunding interessant voor fondsen en overheidsinstellingen. Zij zien dat er publiek is voor je project, dat je er zelf tijd en moeite in steekt om je project tot stand te brengen en dat er geld binnenkomt voor het uitvoeren ervan. Met matchfunding matchen zij hun geld met jouw project.

Matchfunding kan op verschillende manieren:

1. de financiers besluiten een bedrag toe te voegen als je doelbedrag gehaald is

2. de financiers zeggen een bedrag toe als je halverwege bent om jou en je potentiële supporters een boost te geven

3. de financiers vinden je project zo interessant of goed passen binnen hun criteria dat ze al aan het begin een bedrag toezeggen dat je krijgt als je crowdfundingcampagne slaagt

Daarnaast zijn er dan nog de criteria van het fonds of de overheidsinstelling waar je rekening mee moet houden. Een regionale overheidsinstelling bijvoorbeeld kijkt alleen naar interessante projecten uit de eigen regio.

Voordekunst heeft een groot aantal matchfundingpartners die projecten ondersteunen. Voordekunst voert de matchfunding uit. Een maker heeft hier geen invloed op. Ook Voorjebuurt heeft een aantal matchfundingpartners, zoals gemeenten en fondsen. Interessant om eens te bekijken.

Crowdfunding en lenen

Kun je crowdfunden combineren met lenen? Ook als de crowdfundingcampagne een lening is? Zeker. Met crowdfunding laat je zien dat je geld kunt werven en dat er mensen geïnteresseerd zijn in je project. Een grote plus voor een bank. Zij maken namelijk een inschatting of je de lening kunt terugbetalen. Geïnteresseerd publiek maakt die kans veel groter.

Lenen en crowdfunden kun je op verschillende manieren combineren:

● Tegelijk Er zijn culturele instellingen die lenen en crowdfunden tegelijk doen, bijvoorbeeld omdat een bank niet het hele benodigde bedrag wil uitlenen. De combinatie lenen én crowdfunden maakt dan het bedrag rond.

● Eerst crowdfunden Ook kun je eerst crowdfunden en vervolgens met een geslaagde crowdfundingactie meer kans maken op een lening.

● Eerst lenen Het kan ook juist andersom: eerst lenen om je product of dienst te ontwikkelen en dan crowdfunden. Dit om het project of je dienst verder te verspreiden en je markt te vergroten.

Stappenplan crowdfunding

We hebben een stappenplan voor je om je crowdfundingproject op te zetten. Bij elke stap een korte tekst en wat tips en links.

Aan de slag

Inspiratie & voorbeelden

Heiko Balster ontwikkelde een bestekserie. Crowdfunding was één van de geldbronnen in zijn financieringsmix

Experts over mecenaat en crowdfunding delen in dit artikel hun inzichten over de kunst van het vragen naar geld.

Enkele andere voorbeelden:

• House of Thol, productontwikkeling: €8579 met 259 donateurs
• Theater Bellevue, gebouw: €44.741 met 597 donateurs
• Meneer Monster, jeugdtheater: opbrengst onbekend, meer dan 200 donateurs
• Robin Vogel, film: Weg van de kerk: €11.377 met 133 donateurs
• Spruyt &Ko, modewinkel met jonge ontwerpers: €24.175 met 61 investeerders
• The Soichi-project, fotoboeken: €73.036 met 582 donateurs
• Vis à vis, restaurant en werkplaats: €44.563
• Akoesticum, gebouw: €172.000 met 98 investeerders

Leestips

• Crowdfunding voor dummies: een algemeen ‘how to’ boek over crowdfunding met veel tips
• Het grote crowdfunding boek: een uitgebreid boek voor het opzetten van succesvolle crowdfundingcampagnes
• Crowdfunding de hype voorbij: zowel algemene informatie over crowdfunding als over het opzetten van een campagne