Handreiking Sta sterker in je werk: kom in contact met andere makers

Als kunstenaar of creatief ondernemer werk je vaak alleen. Dat geeft vrijheid, maar het kan ook lastig zijn om alles uit jezelf te halen en je te blijven ontwikkelen. Juist door in contact te komen met gelijkgestemden, kun je je kunstpraktijk verrijken, nieuwe perspectieven ontdekken en jezelf blijven uitdagen. Je hoeft het niet allemaal alleen te doen.

Contact met collega’s of peers is belangrijk voor je ontwikkeling en uiteindelijke succes. Het biedt niet alleen inspiratie en energie, maar ook mogelijkheden en kansen. Samenwerken met anderen opent deuren die je alleen misschien niet had gevonden. Als je je omringt met inspirerende mensen, sta je steviger in de sector. Of, zoals Jeff Goins zegt in het boek Real Artist Don’t Starve: “You have got to find a scene”. Ook componist Michel van der Aa benadrukt hoe belangrijk het is voor starters om je te omringen met mensen met dezelfde drive. Dat kost in het begin veel tijd en energie. Maar het kan je helpen om momentum te creëren. Er zijn allerlei mogelijkheden om je vaardigheden aan te scherpen en je netwerk uit te breiden. We geven je acht tips.

Tip 1: Bezoek bijeenkomsten en events

Ontmoet andere makers bij netwerkevenementen en clubjes. Door actief deel te nemen, kun je mensen leren kennen die je verder kunnen helpen. Dit zijn ideale plekken om ervaringen te delen, samenwerkingen te ontdekken en jezelf als maker te profileren. Vaak worden er ook interessante sprekers uitgenodigd, of komen er onderwerpen aan bod waar je in je dagelijkse praktijk niet snel mee te maken krijgt. Ga op zoek naar meetings en evenementen bij jou in de buurt die passen bij jouw interesses.

Cultuur Academy organiseert bijvoorbeeld de Maandag Club, een wekelijkse ontmoetingsplek voor makers en hun netwerk in Arnhem en Nijmegen. Er zijn ook organisaties die evenementen organiseren rondom bepaalde thema’s, zoals de International Clinic van het Nieuwe Instituut in Rotterdam voor ontwerpers. Ben je afgestudeerd aan een kunstvakopleiding? Ontdek het aanbod voor alumni.

Tip 2: Zoek een atelier of werkplek

Een werkplek buitenshuis kan heel inspirerend zijn. In een broedplaats of atelierverzamelgebouw kom je makkelijker in contact met gelijkgestemden, én je ontwikkelt een vaste dagstructuur. Leg contact, stel gezamenlijke koffiepauzes voor, of introduceer kennismakingssessies in je nieuw gevonden atelier of studio. Ga op zoek naar gezamenlijke werkplaatsen of flexplekken, waar je tegen een vergoeding gebruik kunt maken van de faciliteiten. Of huur een tijdelijke werkruimte bij een antikraakorganisatie. Informeer bij de gemeente naar de mogelijkheden.

De Kunstenbond en Platform BK maken zich sterk voor betaalbare en geschikte werkplekken. In aflevering #3 van V*KTV van de Kunstenbond wordt het thema atelier belicht. Ontdek hoe het atelierbeleid in elkaar steekt, hoe kunstenaars omgaan met het tekort, en krijg tips voor het vinden van een geschikte werkruimte.

Tip 3: Vorm een peer group

Vind een manier om regelmatig te kunnen sparren met gelijkgestemden. Bijvoorbeeld een intervisiegroepje of een peer group. Dat hoeven niet per se mensen uit dezelfde discipline te zijn. Integendeel! Het kan juist heel verrijkend zijn om te sparren met mensen uit totaal andere disciplines, vooral over zakelijke vraagstukken. Er rust een beetje een taboe op praten over zaken zoals het vinden van kopers of het bepalen van de prijs van je werk. Maar echt, veel makers worstelen hiermee en vinden het juist fijn om er een eerlijk gesprek over te voeren. Op BeroepKunstenaar staat een artikel over hoe intervisie werkt. En in onze handleiding kun je lezen hoe je een peer group kunt opbouwen, met de belangrijkste do’s en don’ts.

Hoe kan je het meest productief samenwerken? Lees het artikel De kunst van het samenwerken

Tip 4: Zoek een mentor

Je kunt ook op zoek gaan naar een mentor of coach. Dat is niet alleen artistiek interessant; je leert ook hoe je je beroepspraktijk kunt organiseren. Je hoeft niet meteen een officieel programma te volgen. Denk eens na wie je kent: van wie kun je veel leren? Vraag of ze een keer willen meedenken vanuit hun ervaring en expertise. Vaak vinden mensen het leuk om hun kennis en ervaring te delen. Er bestaan ook formele programma’s. Als beeldend kunstenaar met een toekenning Kunstenaar Start van het Mondriaan Fonds, kun je bijvoorbeeld deelnemen aan ons mentoringprogramma Mentoring Kunstenaar Start.

Tip 5: Volg een opleiding of (talent)ontwikkeltraject

Een leer- of ontwikkelprogramma is intensief, maar het bied je de kans om nieuwe vaardigheden en kennis op te doen en een duurzaam netwerk op te bouwen. Per discipline zijn er verschillende vormen en mogelijkheden. Voor beeldend kunstenaars zijn er postacademische opleidingen, zoals bij de Jan van Eyck Academie, de Rijksakademie en De Ateliers. Kunstpodium T in Tilburg biedt het Apprentice/Master-project, waarin je met een groep pas afgestudeerde kunstenaars een expositie realiseert onder begeleiding van een gevestigd kunstenaar.

Sommige theaters en dansinstellingen vervullen ook een functie als productiehuis voor het ondersteunen van jonge, beginnende theatermakers. Op BeroepKunstenaar vind je een uitgebreid overzicht. In de muziek bestaan er productiehuizen en werkplaatsen waar je als beginnend musicus of componist de mogelijkheid krijgt om te experimenteren, een eigen signatuur te ontwikkelen en een professionele praktijk op te bouwen.

Ook regionaal zijn er programma’s voor talentontwikkeling. In Brabant heb je bijvoorbeeld de TalentHub voor makers uit verschillende disciplines. Vraag bij de voor jouw relevante belangenorganisatie of jouw gemeente naar de mogelijkheden.

Via de subsidieregeling ‘Werktuig PPO’ kun je als zzp'er in de culturele en creatieve sector een derde van je opleidingskosten voor professionele ontwikkeling vergoed krijgen. Vele vormen komen in aanmerking, van formele opleidingen, leernetwerken tot workshops. Benieuwd naar meer financieringsmogelijkheden? BeroepKunstenaar heeft een overzicht van de financieringsmogelijkheden voor je scholing.

Tip 6: Schrijf je in voor workshops of masterclasses

Workshops en masterclasses van organisaties bij jou in de buurt zijn ook goede, laagdrempelige manieren om collega’s te leren kennen, je vaardigheden te ontwikkelen en je netwerk uit te breiden. Cultuur Academy in regio Arnhem en Nijmegen of Kunstloc in Brabant organiseren bijvoorbeeld jaarlijks praktijkgerichte workshops. De Kunstenbond biedt verschillende workshops aan starters. Zoek binnen jouw vakgebied, regio en thematiek naar organisaties die workshops of masterclasses aanbieden. Bekijk regelmatig hun agenda, volg ze op social media of schrijf je in voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Tip 7: Ga op internationaal avontuur

Het kan ook waardevol zijn om tijdelijk in een totaal andere omgeving aan een project of idee te werken. Dat geeft je nieuwe inzichten én je kunt je werk breder toetsen. Je komt los van je dagelijkse leven, ontmoet andere kunstenaars en doet inspiratie op in een nieuwe omgeving. Dat is precies wat een residency biedt. Een recidency is een plek waar je, vaak voor een paar weken of maanden, de ruimte en tijd krijgt om je op je werk te focussen of samen te werken met lokale kunstenaars. Dit kan in het binnen- of buitenland zijn. Wil je weten hoe je een residency vindt die bij je past? En hoe je het kunt bekostigen? Je leest er alles over in ons dossier over residencies.

Heb je internationale culturele ambities? Dutch Culture helpt je om een sterke internationale positie te verwerven, zowel voor gevestigde als startende makers. Zij bieden informatie, advies en trainingen op het gebied van internationale culturele samenwerking.

Tip 8: Gebruik je online kanalen

Je portfolio showen, evenementen aankondigen, workshops promoten of online interessante mensen volgen: social media zijn dé manier om in contact te komen met potentiële klanten, opdrachtgevers en andere makers. Door te laten zien waar jij je mee bezighoudt, word je opgemerkt en zullen mensen eerder aan je denken. In onze kennisgids Hoe zet ik social media simpel en effectief in? krijg je tips voor het opbouwen van een sterk profiel, het vergroten van je vindbaarheid en het maken van perfecte posts.

Mensen met interesse in jouw werk zoeken je vaak eerst online op, dus dan is het fijn dat je vindbaar bent en een website hebt. Begin eenvoudig, bijvoorbeeld met een pagina met contactgegevens, je cv en een agenda. Als je toe bent aan de volgende stap, bekijk dan de kennisgids Hoe verbeter ik mijn website? Daarin vind je allerlei tips en tools om een goede website te maken.

Tot slot: begin dichtbij

Denk je na het lezen: waar moet ik beginnen? Begin dan vooral dicht bij jezelf. Je kent ongetwijfeld veel meer mensen dan je denkt. Neem een moment om terug te blikken op je middelbare schooltijd, de jaren van je opleiding of eerdere samenwerkingen of projecten. Wie toonde destijds interesse in jouw werk en artistieke ontwikkeling? Wie moedigde je aan, bewonderde je creativiteit en inspireerde je om verder te groeien? Wie vond jij zelf goed? Schrijf deze namen op of visualiseer het geheel op een groot vel papier. Sta jezelf toe om opnieuw contact op te nemen, langs te gaan en samen te sparren over waar jouw werk het beste tot zijn recht zou komen