Verdieping Megaproject Shadow Game: vier financieringslessen van zakelijk leider Laura Verduijn

De lange docu Shadow Game én een impactcampagne, game, tentoonstelling en follow-up documentaires: hoe krijg je daar het geld voor bij elkaar? Laura Verduijn, zakelijk leider van Prospektor (producent en als organisatie initiatiefnemer van het project), deelt haar belangrijkste lessen.

Vanuit activisme, boosheid zelfs. Dáár startte de eerste plannen voor Shadow Game. Onverteerbaar vonden journalisten Eefje Blankevoort en Els van Driel het, hoe in Europa met vluchtelingen wordt omgegaan. En dan in het bijzonder: minderjarigen op de vlucht, kinderen nog, die bij elke grens een afwijzing moeten verkroppen. Of erger: ernstige mishandeling en terreur. Laura: “Dat wilden zij in beeld brengen. En dat niet alleen. Ze wilden ook een verandering in denken en gedrag aanzwengelen. Plus de politiek laten inzien wat de gevolgen zijn van hun beleid. Dus het plan was meteen al om naast de documentaire een follow-up webserie, tentoonstelling en een educatieve impactcampagne te maken.”

Les 1: Leg een stevige basis

Hoe begin je aan zo’n megaproject? “Misschien een open deur, maar: zorg dat je eerst je plannen goed op papier zet”, begint Laura. “Dat is belangrijk voor jezelf en het team: je dwingt elkaar om het scherp te formuleren.” Neem daarvoor de tijd en wees kritisch. Leg het plan weg, en pak het later weer op. Net zolang tot het is wat het moet zijn. “Dat helpt je later ook bij financieringsaanvragen. Als je het goed aanpakt, is meteen glashelder waarom dit project er absoluut moet komen. Ook voor iemand bij wie je geld aanvraagt.”

De financiering voor de documentaire en de impactcampagne van Shadow Game komt voornamelijk uit fondsen. Dat helpt om een stevige basis te leggen voor het verdere project. “Bij fondsen weet je wanneer je kunt aanvragen en wat je eraan hebt. Natuurlijk, je kunt een afwijzing krijgen, maar verder is het redelijk duidelijk. Dus daar startten we mee.”

Zorgen dat je in beeld bent bij fondsen, kan dan gunstig werken. “Als fondsen zien wat je doet of al gedaan hebt, helpt dat bij het wegen van je aanvraag. Ze zien: hier werken goede mensen aan, dit wekt vertrouwen. En het helpt om wat makkelijker te overleggen voor je de aanvraag indient.” Verder proberen ze ook met fondsen in gesprek te gaan over wat de sector nodig heeft. Soms is het frustrerend om dit er óók nog bij te doen, erkent ze, want het schrijven van al die aanvragen kost al tijd genoeg. “Maar uiteindelijk levert het altijd iets op. Al vraagt dat soms wel om een lange adem.”

Les 2: Zorg voor meerdere financieringsbronnen en creëer draagvlak

Kies daarna voor een goede mix van verschillende financiers: dat zorgt voor meer draagvlak, een netwerk en je bent minder afhankelijk van een of twee partij(en). Belangrijk om dan wel goed de voorwaarden van de betrokken financiers in de gaten te houden. “De documentaire werd mede gefinancierd door het NPO-fonds. Een criterium is dan dat je geen sponsoren betrekt die commercieel gewin halen uit hun bijdrage. Dat moet je van tevoren helder hebben. Ook dat is een reden om te starten met de belangrijkste financiers – in ons geval de fondsen – om pas daarna de begroting rond te maken met andere geldbronnen.”

Aan welke andere geldbronnen kun je dan denken? Zoek het bij partijen die dicht bij jouw werk liggen, en wees daar creatief in. Zie Shadow Game, dat gaat over een gevoelig sociaal-maatschappelijk thema. Iets waar ook andere partijen, ngo’s, zich hard voor maken. Logisch om daar een balletje op te gooien voor financiering. “In ons geval lukte dat maar mondjesmaat. Ngo’s zijn afhankelijk van donaties, en om die reden hebben ze vaak hun campagnes voor het hele jaar al dichtgespijkerd. Dus zowel een bijdrage in geld als hulp bij onze campagne was lastig”, blikt Laura terug. “Dat betekent overigens niet dat het voor niets was. We hielden hier een mooi netwerk aan over, en sommige partijen regelden screening voor ons waardoor we de documentaire konden tonen aan doelgroepen die de film wat ons betreft zeker moesten zien. En een organisatie als UNHCR (vluchtelingenorganisatie van de VN, red.) zorgde bijvoorbeeld wel voor een mooie financiële bijdrage aan de film. Investeren in relaties loont, ook als dit niet direct voor geld op de balans zorgt.”

Les 3: Betrek anderen

“Vanaf het begin werkten we samen met een andere producent: Witfilm. Zij produceerden de documentaire, Prospektor deed dat voor alle andere onderdelen en de campagne. Op die manier deelden we de fondsenwerving, de werklast en de risico’s. Witfilm is ervaren in het produceren van grote films, wij zijn juist weer goed in transmediaal werken en campagne voeren. Met ieder onze eigen expertise versterkten we elkaar.”

Natuurlijk, geeft ze toe, is samenwerken in het begin soms spannend. Geef je je plan niet weg? “Des te belangrijker om per onderdeel in je plan te bedenken: wie heb ik hierbij nodig? En heel goed te kijken naar gedeelde waarden. Zolang je elkaar voldoende te bieden hebt en daar open over bent, gaat het meestal wel goed.” Bovendien, merkt Laura, maakt samenwerking plannen alleen maar steviger. Het zorgt niet alleen voor extra handen of geld, maar ook voor denkkracht, kennis en een grotere achterban die uiteindelijk kan helpen bij het vinden van financiering. “Het is heel tof om te zien hoe een ander naar jouw plannen kijkt. En dat je het samen weer naar een hoger niveau brengt. Samenwerken levert op deze manier altijd iets op, is mijn ervaring. Ook op de langere termijn.”

Les 4: Benut warme contacten

De productie van de documentaire liep gelijk op met het opzetten van de impactcampagne, de productie van de webserie en de fototentoonstelling en de ontwikkeling van de videogame. De financiering voor de kleinere onderdelen hoefde niet meteen honderd procent rond te zijn, omdat niet alles tegelijkertijd werd gelanceerd. “Het bouwen aan een netwerk deden we daarom terwijl de productie liep. Dat hielp enorm, ook in financiële zin. Op een bepaald moment was Shadow Game iets waar je bij betrokken wilde zijn. Dat merkten we bijvoorbeeld toen we een crowdfunding opstartten om geld op te halen voor de jongens in de film: dat kostte weinig moeite.”

Eén van de partijen waar Prospektor mee samenwerkte, was ijsproduct Ben & Jerry’s. “Zij hebben een team dat zich met awareness bezighoudt. En wij hadden daar een warm contact. Zo zijn we in gesprek geraakt.” Zichtbaarheid was voor Shadow Game heel belangrijk, en Ben & Jerry’s heeft genoeg omvang om daaraan bij te dragen. “In plaats van een zak geld, hielp deze partij ons vooral via gezamenlijke campagnes. Vanwege de financiering uit het NPO-fonds mochten ze mensen niet aanzetten tot aankoop van tickets voor vertoningen. Maar ze konden bijvoorbeeld wel zeggen: ‘Bekijk deze trailer, deze documentaire vinden wij waardevol.’ Dat heeft ons zeker geholpen.” Ook het meenemen van een cameraman naar screenings regelde Ben & Jerry’s. De content die het team achter Shadow Game daarmee in handen kreeg, zorgde weer voor fijne exposure. “Het rondkrijgen van je financieringsmix gaat in eerste instantie om geld. Maar als de basis staat, kun je flexibeler kijken naar wat je voor elkaar kunt betekenen. Als het geen geldelijke bijdrage is, wat dan wel? Vergeet daarbij ook zeker niet je eigen, warme contacten aan te spreken. Daar zitten vaak meer mogelijkheden in dan je zelf denkt.”

Hoe zorg je voor een stabiele financieringsmix voor jouw project? Doorloop dan de verschillende stappen uit de Culturele Financieringswijzer. Wil je sparren met een adviseur over jouw project? Dat kan met een oriëntatiegesprek. We helpen je graag vooruit!