Handreiking Zeven tips voor goed bestuur van een stichting

Kennis van de Governance Code Cultuur geldt als minimale vereiste. De Governance Code Cultuur vind je hier. Je kunt hem online lezen of downloaden. Ook kun je het boekje bestellen.

Daarnaast is ook kennis van de Fair Practice Code en Code Diversiteit&Inclusie van belang. Deze Codes en veelvoorkomende dilemma's behandelen wij in onze verschillende workshops, webinars en trainingen voor bestuurders en toezichthouders Bijvoorbeeld: hoe blijf je als bestuurslid bijvoorbeeld integer en onafhankelijk? En hoe richt je een evenwichtig bestuur in?

Op de website van Cultuur+Ondernemen vind je een overzicht van tools: handreikingen en artikelen met informatie over bestuur en toezicht. Een voorbeeld van zo’n tool is: het jaarverslag en de Governance Code Cultuur.

Heb je een stichting met een bestuurmodel? Dan vertegenwoordigt het bestuur de stichting. Bovendien stelt het bestuur het beleid vast en is het eindverantwoordelijk voor de stichting. De directeur zorgt voor de dagelijkse gang van zaken bij de stichting, en voert het beleid van het bestuur uit. Deze persoon moet toestemming vragen aan het bestuur om bijvoorbeeld geld uit te geven voor projecten. Vaak wordt de oprichter van de stichting de directeur.

Daarnaast kan het bestuur in een bestuursreglement taken en bevoegdheden mandateren aan de directie. Dat kan bijvoorbeeld een volmacht zijn voor het tekenen van stukken of betalingen tot een bepaald bedrag. In onze tool ‘Hoe schrijf ik een bestuursreglement voor een stichting met bestuursmodel?’ lees je hier meer over.

Het opstellen van beleid, het toezien op uitvoering hiervan en het maken van besluiten over bijvoorbeeld financiering zijn onderdeel van het takenpakket van een stichtingsbestuur. Bestuursvergaderingen zijn hier bepalend in. Maar hoe zorg je nu dat zo’n vergadering effectief is? Hoe bereid je je voor? Hoe voorkom je conflicten, en zorg je voor samenwerking en betrokkenheid?

In het artikel over effectief vergaderen voor toezichthouders en bestuursleden geven twee ervaren toezichthouders en bestuursleden hun visie en tips.

Er is geen reden te bedenken waarom bestuursleden niet actief zouden kunnen zijn op het gebied van fondsenwerving. Zolang de basisprincipes van integriteit en onafhankelijkheid worden gehandhaafd.

In de Culturele Financieringswijzer vind je tools en tips op het gebied van fondsenwerving, en andere manieren om tot een goed passend financieringsmodel te komen. Niet alleen nuttig voor bestuur, maar ook voor directie en stichting.

Een jaarlijkse zelfevaluatie hoort bij goed bestuur. Cultuur+Ondernemen ondersteunt bestuurders hier op twee manieren bij: met een onbegeleide en met een begeleide zelfevaluatiescan.

• De onbegeleide zelfevaluatiescan bestaat uit een checklist die elk bestuurslid voor zichzelf invult. De uitkomsten worden in een bestuursvergadering besproken.
• Bij een begeleide zelfevaluatie bespreekt een extern adviseur de resultaten uit de scan met de bestuursleden. Een bestuur hoort een jaarlijkse zelfevaluatie te doen.

Tot slot helpt de checklist voor zelfevaluaties bestuurders om de formele kant van governance op orde te krijgen.

Elke stichting heeft statuten. Daarin staat welke termijn wordt gehanteerd voor bestuursleden. Meestal is dat drie of vier jaar, met een maximale zittingstermijn van acht jaar. De Governance Code Cultuur beveelt bestuurstermijnen van vier jaar aan, met één mogelijke herbenoeming.

In de handreiking over herbenoeming en aftreedroosters lees je meer over dit onderwerp.

Betalen of niet betalen. Het is een vraag die veel besturen bezighoudt. Er zijn goede redenen te geven waarom een bestuurslid een vergoeding verdient of zelfs vereist. Bestuurslid zijn is bijvoorbeeld een verantwoordelijke functie. Maar er zijn net zo goed redenen voor terughoudendheid. Bijvoorbeeld omdat vergoeding gevoelig ligt bij sponsoren of donateurs. Hoe ga je hiermee om?

De handreiking over bezoldiging van bestuursleden geeft de belangrijkste voors en tegens, inclusief mogelijke oplossingen.