Handreiking Tien tips voor een sterke strategie

Een goede strategie begint met een analyse van je organisatie en van de buitenwereld. Je weet wat er speelt in de sector en bijvoorbeeld wie je concurrenten zijn. Als je die kennis hebt, ga je de basis leggen voor je strategie. Waar moet je allemaal nog meer aan denken? We geven je tien tips.

1. Trek nieuw publiek aan

Een van de pijlers van het cultuurbeleid voor de komende jaren is dat cultuur toegankelijk moet zijn voor iedereen. Daarom is het goed om te werken aan publieksontwikkeling: hoe zorg je voor meer of ander publiek? Publieksontwikkeling is van belang omdat je hiermee een nieuw publiek bereikt, diversiteit en inclusie bevordert en het maatschappelijk draagvlak voor cultuur vergroot. Publieksontwikkeling kun je bereiken door bijvoorbeeld activiteiten te organiseren die gericht zijn op nieuwe doelgroepen, de klantervaring te verbeteren en langdurige relaties aan te gaan met je publiek. Kunst en cultuur is onderdeel van onze cultuur en draagt bij aan onze samenleving. Bij het bereiken van (nieuw) publiek kan het sterk zijn om letterlijk in de maatschappij te staan. Dat kun je doen door bijvoorbeeld:

• een programma te maken dat toegankelijk is voor lokale doelgroepen en gemeenschappen;
• met lokale gemeenschappen te werken (scholen, buurtorganisaties, jeugdcentra);
• inclusief en toegankelijk te zijn voor iedereen (denk aan programma voor nieuwkomers, of gehandicapten);
• lokale kunstenaars te versterken;
• actieve participatie en in dialoog te gaan met het publiek (denk aan discussiebijeenkomsten of workshops), waarbij mensen de kans krijgen om hun behoeften en perspectieven kenbaar te maken.

Hoe stem je je dienstverlening of aanbod af op je beoogde publiek? Ga naar de oefening: Hoe stem je je programma af op je publiek?

2. Werk samen

Het aangaan van samenwerkingen met andere culturele organisaties kan helpen om de positie van je organisatie te versterken. Door samen te werken, bundel je krachten en maak je meer impact. In het artikel De kunst van samenwerken lees je hoe je een passende samenwerkingspartner vindt, hoe je de samenwerking vormgeeft en hoe je het financieel en juridisch regelt.

3. Investeer in personeel en professionalisering

Goed opgeleid en gemotiveerd personeel versterkt je organisatie. Door te investeren in je personeel, verbeter je niet alleen de professionaliteit en kwaliteit van je organisatie, maar word je ook aantrekkelijker voor potentiële werknemers. Met de huidige competitieve arbeidsmarkt, waar het aantrekken van talentvolle medewerkers een uitdaging kan zijn, is dat zeker belangrijk. Goed opgeleid en gemotiveerd personeel helpt ook om de reputatie van je organisatie te verbeteren, wat kan leiden tot een grotere aantrekkingskracht op publiek en financiers. Hanteer voor een eerlijke beloning van je personeel de richtlijnen van de Fair Practice Code.

4. Creëer draagvlak

Zorg dat je organisatie ertoe doet. Bij je publiek, bij financiers, bij journalisten. Draagvlak kun je op allerlei manieren ‘meten’. Een van de meest gebruikte indicatoren is je bereik. Dit kunnen bezoekers zijn, maar ook het bereik op social media (hoeveelheid volgers of likes) of het aantal ‘vrienden’ binnen bijvoorbeeld een vriendenstichting of ‘fans’. Ook de mate waarin je als organisatie in staat bent geld te mobiliseren van fondsen, sponsoren, donateurs en betalend publiek is een aanwijzing voor draagvlak. Tot slot kun je door het meten van impact laten zien hoe jij met je organisatie het verschil maakt. Volgens het Impact Centre Erasmus kun je impact meten op drie vlakken: economisch, sociaal en milieu-technisch. Lees er meer over in dit artikel.

5. Ontwikkel nieuwe verdienmodellen

Culturele organisaties zijn vaak afhankelijk van subsidies en donaties. Door nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen kun je als organisatie je inkomsten spreiden en daarmee je positie versterken.

Wil je meer weten? Kijk eens op de Culturele Financieringswijzer. Voor inspiratie en advies over het vinden van geldbronnen en een goede financieringsmix.

6. Maak een digitale strategie

Om in contact te blijven met het publiek van de toekomst, is een digitale strategie of zelfs transformatie noodzakelijk. Om hiermee in jouw organisatie aan de slag te gaan, is het belangrijk om te weten welke voordelen je strategie oplevert, en waar je mee begint. Bijvoorbeeld met vergroten van je kennis, te verkennen hoe je binnen jouw organisatie zou kunnen innoveren, en misschien wel innovatieve producten en diensten kan ontwikkelen, die je op de markt kan brengen. Een digitale transformatie kan niet van de ene op de andere dag plaatsvinden. Je hebt een strategie nodig waarbij alle onderdelen van je organisatie stapsgewijs worden meegenomen. Het DEN Focusmodel is een praktisch hulpmiddel om hier meer inzicht in te krijgen. Daarmee breng je de digitale activiteiten van jouw organisatie in kaart. Op basis van de uitkomsten kun je kijken hoe je meer samenhang kunt creëren en zo toekomstige ideeën beter vormgeeft.

7. Focus op de langere termijn

Sterke organisaties kijken niet alleen naar het heden of de nabije toekomst. Hun focus ligt verder vooruit in de tijd. En niet alleen op het niveau van activiteiten en projecten, maar van de gehele organisatie. Ze wapenen zich tegen risico’s en spelen actief in op kansen. Wil je je als culturele onderneming onderscheiden en een voordelige positie creëren en behouden? Focus je dan niet alleen op het nu, maar ook op de langere termijn.

Verdiep je in het artikel over trends, ontwikkelingen en toekomstscenario's.

8. Verleg grenzen en wees ambitieus

In een overvolle markt is het belangrijk om je te onderscheiden van anderen. Zo creëer je ruimte en versterk je je positie als organisatie. Stel jezelf eens de vraag: wie zijn nog geen klant van ons en waarom niet? En: hoe kunnen we deze groep bereiken en aan ons binden? Op die manier kun je grenzen verleggen en nieuwe markten aanboren. Bijvoorbeeld met een aanbod dat zo enthousiasmeert dat je nieuwe doelgroepen bereikt, zoals mensen die normaal niet in een museum komen.

Ook de ambities van je organisatie spelen een grote rol bij het bepalen van je strategie. Waar werken jullie naartoe, wat is jullie stip op de horizon? Dat helpt je om de richting te bepalen. Een concreet doel helpt je beter te worden in wat je doet en waarin je je onderscheidt. Om dat waarin je goed bent te perfectioneren. Dan ben je ook in staat om kansen te pakken, om meer mensen te bereiken en succesvoller te zijn.

9. Durf vaste patronen te doorbreken

Wees niet bang om vaste patronen te doorbreken. Of om aannames ter discussie te stellen. Waarom zouden kunstwerken alleen in een traditioneel museum kunnen hangen? Of waarom zou muziekles alleen gericht moeten zijn op het ontwikkelen van talent? Laat je niet leiden door gangbare definities van wat een culturele instelling zou moeten zijn en doen. Wees onconventioneel en nieuwsgierig naar manieren om dingen anders te doen. Dan kun je nieuwe markten aanboren en inspelen op kansen. Om zo maatschappelijk relevant en toekomstbestendig te zijn.

10. Kies voor een duidelijk profiel en maak keuzes

Kies voor een duidelijk profiel en een onderscheidende positionering ten opzichte van andere organisaties. Dat doe je vanuit een duidelijke, op je missie gebaseerde, visie. Deze visie vertaal je in een strategie die vragen beantwoordt als: wat voor culturele onderneming willen we zijn? Welke unieke waarde proberen we te leveren? Voor wie? En met welk resultaat?

Durf keuzes te maken over wie je wilt bereiken (en wie niet). Als je iedereen tevreden wilt houden, is de kans groot dat je uiteindelijk iedereen teleurstelt. Compromissen sluiten is dus meestal geen goed idee. Een toekomstbestendige organisatie maakt scherpe keuzes. Wat wordt je aanbod, en wat niet? Welke activiteiten wil je ontplooien, en welke niet? Welke marketing- en communicatiekanalen zet je in, en met welk financieringsmodel werk je?

Het stappenplan voor je strategieontwikkeling helpt je om het profiel van je organisatie in kaart te brengen.

Vragen?

Wil je sparren over je langetermijnstrategie met een van onze adviseurs? Boek dan een vrijblijvend oriëntatiegesprek.