Verdieping Inspelen op de dynamiek van de culturele sector

Als je in de culturele sector werkt, is het goed om je bewust te zijn van de dynamiek in deze sector. Die is namelijk een stuk complexer dan in de commerciële sector. Waar zitten nou de grote verschillen en hoe kun je hierop inspelen? Het is verstandig om een beeld te hebben van de spelers en factoren waar je rekening mee moet houden. We lichten er een aantal voor je toe.

Vat concurrentie niet te licht op

Culturele instellingen concurreren met elkaar, bewust of onbewust. Niet alleen om hun doelgroep of publiek, maar bijvoorbeeld ook om werknemers, vrijwilligers of bestuursleden. Ook kan er concurrentie zijn om media-aandacht, erkenning en prestige. De concurrentie lijkt de laatste jaren alleen maar heviger geworden. Onderschat dat niet en besteed in je strategie aandacht aan wat jouw organisatie onderscheidend maakt.

Veel organisaties in de culturele sector zijn bovendien non-profitorganisaties. Ze hebben een maatschappelijk doel en zijn vaak afhankelijk van donaties, subsidies en andere vormen van financiering. Als culturele organisatie moet je dus niet alleen concurreren om de gunst van het publiek, maar ook je financiers tevreden houden.

Tot slot is er nog een ‘kracht’ waar je als culturele instelling op moet inspelen: die van nieuwe toetreders. Fondsen steunen graag nieuwe initiatieven, en voor nieuwe spelers zijn er weinig drempels. Dat maakt de vraag naar de toch al schaarse hulpbronnen er nog groter op. Goed om rekening mee te houden.

Bouw een goede relatie op met je stakeholders

Om ervoor te zorgen dat je stakeholders tevreden en betrokken blijven, is het belangrijk goed om te gaan met alle betrokken partijen die invloed hebben op je organisatie. Zo moet je helder communiceren over je maatschappelijke doelen, openheid en transparantie geven over je financiële situatie en een jaarverslag maken om verantwoording af te leggen over wat je hebt bereikt. Betrek je financiers actief bij je organisatie en evenementen, stem je communicatie af op hun specifieke interesses en erken de waardevolle bijdragen die zij leveren. Werk samen met andere mensen en organisaties die belang hebben bij je activiteiten, en meet en rapporteer de impact die je hebt, om in het jaarverslag te laten zien hoe je waarde toevoegt aan de maatschappij.

Stakeholders zijn mensen, groepen en organisaties die een aanmerkelijke invloed kunnen hebben op het succes en het voortbestaan van je organisatie of project. Met het uitvoeren van een stakeholderanalyse kijk je naar organisaties en personen die zich verbonden voelen met jouw waarde en naar de waarden die deelt je met elkaar. Op deze pagina lees je hier meer over.

Fondsen, subsidiënten en sponsors kiezen organisaties die ze willen financieren op basis van eigen beleid, voorkeuren of opvattingen. Sommige financiers verdelen het geld over meerdere organisaties. Of zij steunen na een aantal jaar liever weer een nieuwe organisatie. Je kunt er niet vanuit gaan dat je jarenlang gesteund wordt. Een goede relatie opbouwen met je financiers is dus van groot belang. Door een band op te bouwen wek je vertrouwen. Soms eisen financiers zelfs dat je ze op de hoogte houdt gedurende het project. Hoe zorg je ervoor dat je ook voor toekomstige projecten geld vindt? Tips hiervoor lees je in de Culturele financieringswijzer.

Maak duidelijk wat de waarde en impact is van je werk

Bij commerciële activiteiten is de waarde meestal gekoppeld aan financiële winst. Terwijl cultuur ook andere, meer immateriële waarden kan hebben. Kunst en cultuur laten je bijvoorbeeld kritisch nadenken over bestaande normen en waarden, of bieden alternatieve perspectieven. Die maatschappelijke waarde is echter lastig uit te drukken in geld. Het belang en de waarde van kunst en cultuur leg je uit door de impact ervan zichtbaar te maken. Alles wat je maakt, heeft naast een persoonlijke waarde ook een artistieke, economische en maatschappelijke of sociale waarde. Door die in kaart te brengen, kun je het belang en de waarde van jouw werk of organisatie goed overbrengen en onderbouwen. 

Steeds meer financiers vragen om een impact-meting. Impact is van een ander niveau dan puur dat wat je doet. Je wilt met je culturele organisatie de wereld inspireren. De culturele sector staat hier soms nog wat  huiverig tegenover. Is wat je bereikt bij je publiek of bezoekers wel te meten? In het artikel ‘Inspiratie kun je meten’ uit de P+ Special Impact van de culturele sector, stelt het Impact Centre Erasmus dat de impact van culturele activiteiten wel degelijk te meten is.

Volgens het Impact Centre Erasmus is impact het verschil dat je maakt met jouw organisatie op drie dimensies: economisch, sociaal en milieu-technisch. Positief, negatief, direct en indirect, bedoeld en onbedoeld. In de onderstaande podcast neemt Karen Maas, Wetenschappelijk directeur bij Impact Centre Erasmus (ICE), je mee in het impactdenken. Hoe zet je dat in om je impact goed te kunnen meten, welke valkuilen liggen er op de loer, wat kun je zelf doen en waar moet je misschien wat kritischer zijn?

Vragen?

Wil je sparren over je langetermijnstrategie met een van onze adviseurs? Boek dan een vrijblijvend oriëntatiegesprek.