Blog Lisa Smith - Over jaarrond relevant blijven als festival

In Slagkracht, brieven aan zakelijk leiders, wordt er antwoord gegeven op een prangende vraag van een zakelijk leider, door een collega-zakelijk leider. Deze persoon geeft vervolgens met het stellen van een nieuwe vraag de pen door aan een inspirerende collega. We maken in deze reeks kennis met een verscheidenheid aan zakelijk leiders die op hun eigen manier invulling geven aan hun werk. Welke dilemma's spelen er binnen de beroepsgroep? En welke visies zijn er op die diverse thema's?

In voorlopig de laatste brief van de reeks beantwoordt Lisa Smith, directeur van Roffa Mon Amour, de vraag van Tim Vermeulen.

---

Beste Tim,

De timing om te reflecteren op de vraag hoe je als festival gedurende de rest van het jaar relevant blijft, had niet beter kunnen binnenkomen aan het einde van het jaar. Als oprichter en directeur van Roffa Mon Amour houdt die vraag me natuurlijkerwijs bezig.

Terwijl ik dit schrijf, ronden we net een nieuwe samenwerking af met het Schiedamse Suikerzoet Filmfestival, waarvoor Roffa Mon Amour in co-creatie met de wijk een filmprogramma maakte. Met het Wereldmuseum Rotterdam hadden we onze derde en tevens laatste filmavond van dit jaar, met een vertoning van cultklassieker Poetic Justice bij de tentoonstelling Poetry of the People. Inmiddels tikt de teller twaalf filmevents in 2025.

Maar wacht even — Roffa Mon Amour is toch een openluchtfilmfestival? Twaalf zomeravonden in augustus films kijken onder de sterrenhemel, gepaard met gesprekken, performances, diners, wandelingen en ontmoetingen. Hoe zijn we dan uitgekomen bij een activiteitenkalender die net zoveel dagen telt als het festival zelf?

Die reis begon drie jaar geleden, in 2022, het jaar van het tiende levensjaar van Roffa Mon Amour waarin het plan ontstond om tien evenementen buiten het festival om te organiseren. We wilden iets doen rondom het jubileum, maar of dat in de gebruikelijke festivalvorm kon plaatsvinden, was onzeker. We benaderden locaties en partners in een tijd waarin nieuwe ideeën en voorstellen meer dan welkom waren. We kochten een scherm, projector en wat kabels, en de mobiele cinema werd een gegeven. De filmevents als aanvulling op het festival zijn sindsdien nooit meer weggegaan en hebben zich ontwikkeld tot een jaarrond programmalijn en businessmodel.

Maar wat betekent dat dan om als festival relevant te blijven gedurende de rest van het jaar?

Aan ideeën geen gebrek. Als filmdenkers kunnen we bij elke gelegenheid wel een passende film bedenken, maar het waarom doet ertoe. Waarom toch reizen we stad en regio door met een volgeladen bus?

Roffa Mon Amour is geliefd om de intieme festivalsetting waar gedurfde filmkeuzes bij passen. In aanloop naar het festival zijn events uitgelezen momenten om je festival aan te kondigen. Op plekken waar doelgroepen komen die je nog niet bereikt, kun je bezoekers laten voorproeven. Hier domineert het hoofd, dat slimme keuzes maakt om een nieuw publiek kennis te laten maken met je programmering.

Neem dan het hart, dat wil delen, inspireren en verrijken door films naar plekken en mensen toe te brengen. Locaties waar je niet snel aan denkt om uit te gaan, maar waar hechte gemeenschappen actief zijn; plekken waar stemmen overheersen die vaak onderbelicht zijn.

Met evenementen kunnen we bovendien meeliften op de bravoure van grotere instellingen en locaties. Zo stonden we in Wereldmuseum, maar ook de gangen van de Kunsthal, het Nieuwe Instituut, Theater Rotterdam en Stedelijk Museum Schiedam leerden we kennen. Relevant blijven, betekent vooral zichtbaar blijven — in de stad én online. En in een wereld die overloopt van content zul je het almachtige socialmedia-algoritme meester moeten zien te blijven.

Wat al deze evenementen verbindt, is films laten zien die raken, op plekken waar dat niet wordt verwacht. Maar hoe meer je doet, hoe groter de variatie — en daarin schuilt een risico. Je gaat iets anders doen dan festivalbezoekers van je gewend zijn.

Daarom doe je soms iets niet. Als een groot terras graag Pulp Fiction wil vertonen, vinden we dat als individuele kijker fantastisch, maar niet passend onder de vleugel van Roffa Mon Amour, dat juist een verfrissende tegenstem is binnen de masculiene, heteronormatieve filmcanon.

Toch doen we liever iets wel dan niet, want evenementen brengen ontzettend veel. Nieuwe ervaringen, productionele vlieguren, artistieke verdieping, uitbreiding van je netwerk. Soms bieden evenementen een goede opdracht op voor de stichting, waardoor je jaarrond kosten kunt spreiden. Ook spreiden we het risico van het festival, want een openluchtfilmfestival waarvan het succes valt of staat met de grillen van het Nederlandse weer, is als dansen op dun ijs.

Wat helpt, is aan het begin van het jaar een “taart” maken: wat wil je serveren, welke smaken, hoeveel wil je bedienen? Zo ontstaat er gebalanceerde receptuur tussen evenementen die zakelijk een impuls geven en activiteiten op plekken die de aandacht verdienen.

Wat ook meeweegt, is wat je als organisatie kunt dragen. Onze motor bestaat uit de films, maar het is de hands-on werkmentaliteit van het team die het mogelijk maken. Die enorme kracht blijft me treffen, en tegelijkertijd weet ik dat deze niet onuitputtelijk is. Je kunt namelijk ook te veel doen en dat raakt het hele proces. Iets te kort na het festival organiseren— teamleden zijn moe. Te veel voor het festival organiseren — bezoekers hebben al veel gezien voordat het festival nog moet beginnen.

Dat je ook te veel kunt doen, houdt me tegelijkertijd ook bezig. Gedurende het jaar relevant blijven is belangrijk. Toch zou ik wensen dat één keer per jaar actief zijn óók relevant genoeg zou zijn. Vliegen maanden niet voorbij in een wereld waarin zoveel gebeurt en te ontdekken valt? Moet je constant maar op die rijdende trein springen?

Zo rijst bij mij de vraag: Wat kan verstilling brengen? En wat heb je nodig om tot die verstilling te komen?

Hartelijke groet,

Lisa Smith

Meer Slagkracht?

Slagkracht is het ontwikkelprogramma waar je als zakelijk verantwoordelijke handvatten krijgt aangereikt om je te ontwikkelen en te professionaliseren binnen de zakelijke kant van de culturele en creatieve sector. Met Slagkracht bieden we een online en offline platform waar je maandelijks aan een programma kunt deelnemen over uiteenlopende onderwerpen, waarmee je een stevige basis legt in je vak.