Interview Directeur-bestuurder Sanne Scholten over haar mentorschap

Er bestaat geen handboek voor het leiden van een culturele organisatie. Juist daarom is het waardevol als iemand met meer ervaring je met raad en daad bijstaat. Sanne Scholten zet haar kennis in binnen het mentoringprogramma van Cultuur+Ondernemen.

Sanne Scholten is sinds 2016 directeur-bestuurder van Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA). Daarvoor werkte ze jaren in de publieke sector, met een focus op kunst en cultuur bij adviesbureau BMC.

Ik geloof in authentiek leiderschap

Waarom vind jij het belangrijk om als mentor leidinggevenden van culturele organisaties te begeleiden?

“Ik vind het leuk om met mensen te sparren over hun professionele en persoonlijke ontwikkeling. In de praktijk word ik al regelmatig benaderd voor een gesprek hierover, vooral op LinkedIn. In die zin voelde het ‘officiële’ mentorschap heel natuurlijk.”

Wat is jouw visie op leiderschap van een culturele organisatie?

“Ik geloof in authentiek leiderschap: vanuit je eigen kwaliteiten en waarden blijven handelen, ook in je leiderschapsrol. Het goede voorbeeld geven naar medewerkers en naar de buitenwereld en dat je ergens voor staat. Mijn organisatie wil zoveel mogelijk mensen met cultuur laten kennismaken en de sector verder ontwikkelen. Dat sluit aan bij mijn eigen waarden van kansengelijkheid. Ik geloof in een rechtvaardige wereld waarin iedereen zich kan ontwikkelen. In mijn werk uit zich dat bijvoorbeeld concreet in de Code Diversiteit en Inclusie die focust op de 4 P’s: personeel, publiek, partners en programma. Hoe ziet je organisatie eruit? Welk publiek bereik je? Met welke partners werk je samen? Kun je met andere partners samenwerken om ander publiek te bereiken? Hoe toegankelijk is jouw pand, bijvoorbeeld voor rolstoelgebruikers of mensen met een beperking? Ik vind het belangrijk om daar stelling in te nemen en me daarover uit te spreken, ook als het ongemakkelijk is.

Ook denk ik dan aan de Fair Practice Code. De culturele sector bestaat uit enthousiaste, bevlogen en ook wel eigenwijze mensen. Als leider wil je daar ruimte en aandacht voor hebben, maar tegelijkertijd moet je mensen soms ook afremmen. Soms willen mensen zó graag dat ze voor veel te weinig geld aan de slag gaan. Als leider heb je daarin een verantwoordelijkheid en een sturende rol richting beleid. We moeten goed voor onze mensen zorgen, of dat nou medewerkers of zzp’ers zijn.”

Heb je al een mentortraject gedaan?

“Ik heb nu een eerste mentee die werkzaam is bij een organisatie die ervoor zorgt dat alle kinderen en jongeren cultuur in een specifieke gemeente cultuuronderwijs krijgen. Op inhoud snap ik veel van de zaken waar zij mee te maken krijgt. Hoe voer je bepaalde gesprekken binnen een gemeente? Hoe ga je om met je team? Hoe zorg je voor samenwerking? Halen we als team onze doelen en reflecteren we daar vervolgens op? Hoe ga je om met stakeholders buiten je organisatie, zoals een adviesraad? Dat soort algemene vraagstukken spelen in elke organisatie, maar het helpt dat ik de context waarin zij werkt ken en daar zelf ervaringen in heb.”

Kun je iets vertellen over jouw stijl van begeleiden?

"Mijn huidige mentee stuurt voor een gesprek altijd drie of vier thema’s of vragen waar ze het graag over zou willen hebben. Aan de ene kant bevraag ik haar goed waardoor ze tot eigen inzichten komt. Aan de andere kant is het ook een kwestie van persoonlijke ervaringen en zoektocht delen, en daarin ook mijn kwetsbaarheid laten zien. Aanvullend op wat ik zelf kan en weet, kan ik ook mijn netwerk openstellen aan mentees. Weet ik zelf weinig van een onderwerp af, dan ken ik vast wel iemand die je daar wel bij kan helpen.”

Heb je zelf ooit iemand gekend die voor jouw een mentor-rol vervulde?

“Ik ben mijn carrière begonnen bij adviesbureau BMC. Daar werkte ik als jonkie samen met collega’s die al veel verder waren in hun carrière. Ik voerde gesprekken met hen en heb veel geleerd door met hen mee te kijken en te zien hoe zij dingen aanpakten. De één weer heel anders dan de ander. Een van hen is me met name bijgebleven: een collega die er heel vriendelijk uitzag, maar juist daardoor gesprekken op het scherpst van de snede kon voeren zonder dat mensen dat als bedreigend ervoeren. Ik ben van nature best op harmonie gericht. Van hem leerde ik dat je in de juiste sfeer ook scherp of vilein kan zijn, zonder dat dat vervelend wordt.”

“Mentoring heeft een heel waardevolle functie om het cultuurveld te stimuleren en te helpen ontwikkelen”, stelt Steven van Teeseling, directeur Sonsbeek & State of Fashion, zelf ook mentor bij Cultuur+Ondernemen. Wat is jouw visie daarop?

“In de cultuursector is alles mensenwerk, dus het investeren in mensen is essentieel. Hoe gaat het met ze? Hoe kunnen ze zichzelf ontwikkelen? Daar is vaak te weinig aandacht voor, omdat snel wordt gedacht: al het geld moet naar tentoonstellingen en producties. Natuurlijk is dat belangrijk, maar uiteindelijk moet er ook goed gekeken worden naar de mensen die dat mogelijk maken. Mentoring, en ook coaching, kan de professionaliteit in de sector zeker vooruit helpen.”

Nieuwe mentoren aan het woord

• Pepijn Kuyper, zakelijk directeur van het Nederlands Film Festival (NFF): ‘Ik vind het belangrijk om in mensen te investeren’.
• Yvonne van Popta, zakelijk directeur van de Stadsschouwburg & Philharmonie Haarlem: ‘Een artistiek product gedijt het best in een organisatie waar alles goed geregeld is’.

Cultuur+Ondernemen biedt sinds 2018 mentoringprogramma’s voor culturele organisaties: Mentoring Zakelijk Leiders en Mentoring voor Kunstpodia. Nieuwe aanvragen kunnen het hele jaar door worden ingediend. Cultuur+Ondernemen beschikt over een uitgebreid, steeds groeiend, mentorenteam voor culturele organisaties.