Ervaringsverhaal Als beginnend co-directeur zocht ik een mentor met kennis van een tandem
Daphne Verberg verruilde een grote kunstinstelling voor een klein, experimenteel kunstinitiatief waar ze aantreedt als co-directeur. Dankzij de tandem met haar collega directeur, landt ze zacht op een rijdende trein. Maar het blijkt ook een uitdaging, zo’n gedeelde verantwoordelijkheid. Binnen het programma Mentoring voor Kunstpodia, onderdeel van Mentoring voor Culturele Organisaties, werd Daphne gekoppeld aan een ervaren mentor om mee te sparren en van te leren. Niet zomaar eentje, maar precies de juiste. Een gesprek met mentee Daphne Verberg en haar mentor Patricia de Weichs de Wenne over vertrouwen, gelijkwaardigheid en waardevolle lessen.
Alles kunnen delen waar je in je professionele bestaan tegenaan loopt, dat gun ik iedereen.

Een bijzondere functie binnen een nomadisch kunstinitiatief; vertel!
“Het is inderdaad bijzonder en het bevalt me hartstikke goed. Ik heb gestudeerd in Groningen dus leuk om terug te zijn in deze omgeving.
Voordat ik hier in september 2023 begon, was ik hoofd productie bij Nest in Den Haag; een platform voor hedendaagse beeldende kunst. Daar coördineerde ik projecten en produceerde de tentoonstellingen. Na 6,5 jaar dacht ik: dit kan ik nou wel, maar wat nu? Bij kunstinstelling het resort betrad ik een heel nieuw werkveld, experimenteel en rondreizend. Ik kwam vers binnen als co-directeur maar wel met de kennis en ervaring van een andere stad. Dat is waardevol; iedere gemeente heeft verschillende regels en gaat weer anders om met cultuurbeleid. Hier in Groningen kent iedereen elkaar. De lijntjes zijn korter, het is wat knusser. Het resort staat als een huis.
Oprichter Ellen de Haan, de andere co-directeur, was er natuurlijk al. Dat zorgde voor een zachte landing op een rijdende trein.
Het resort heeft geen vaste presentatieplek, maar wel een hoofdkwartier; een vast kantoor in een buurthuis waar we ook lezingen geven. Voor residenties en tentoonstellingen zoeken we steeds een andere plek waarbij we kunstenaars vragen locatie specifiek werk te maken. Afgelopen jaren exposeerden we bijvoorbeeld in een voormalig benzinestation, bij een openluchtzwembad en een begraafplaats. Voor kunstenaars is het ook goed om uit hun vertrouwde bubbel te komen. De eerstvolgende plek is een bruine kroeg, een fascinerende locatie. Daar zoomen we vanaf maart in op eet- en drinkcultuur, volkscultuur. Wat maakt een kroeg nou een ‘bruine kroeg’? Er bestaat geen officiële definitie van. Een resort project ten voeten uit.”
Waarom kreeg je behoefte aan coaching van een mentor?
“Het is best een uitdaging, zo’n gedeelde verantwoordelijkheid in een directiefunctie. Mijn collega Ellen de Haan heeft het resort mede opgericht. Daardoor verhoud je je beiden anders tot de organisatie. Ik heb veel nagedacht over gelijkwaardigheid van het co-directeurschap. Hoe doe je dat, een gelijkwaardig co-directeurschap creëren? Hoe maak ik iets eigen, zonder het toe te eigenen? Ellen heeft ooit zelf als mentee het mentoringprogramma van Cultuur+Ondernemen doorlopen en was daar enthousiast over. Omdat dit mijn eerste directiefunctie is, wees ze mij op dit traject. Ik sprak natuurlijk wel met vrienden of oud-collega’s over mijn nieuwe uitdagingen, maar dat is anders. Inhoudelijk raak je dan niet de juiste onderwerpen. Ik was dus blij dat Ellen mij tipte.”
Hoe verliep je aanmelding en de intake voor dit mentoringprogramma?
“Na mijn aanmeldingsmail had ik een verkennende afspraak met Christine Sluysmans van Cultuur+Ondernemen. Dat was een fantastisch gesprek; ze haalde de goede dingen uit mijn mail en stelde rake vragen. Heel fijn want daardoor kreeg ik scherp waar mijn behoefte lag. Dat kon ik vervolgens goed gebruiken in de motivatiebrief die ik moest schrijven. Daarna volgde de intake waarin ook mijn voorkeursprofiel voor een mentor ter sprake kwam. Ik wilde graag met iemand in zee die de tandem kent van het co-directieschap. Dat werd Patricia de Weichs de Wenne. Zij is een ervaren manager die ook weet hoe het is om samen leiding te geven aan een organisatie. En ze komt uit het culturele speelveld, ook belangrijk.”
Hoe was jullie klik?
“Ons eerste gesprek was online. Dat was vooral even aftasten en bespreken wat ik wilde leren. Patricia liet mij rustig alles vertellen. Het was een fijn gesprek maar het ging pas echt vliegen toen we met elkaar om tafel zaten. Zij was de mentor, ik de mentee, maar ik voelde me niet voor haar onderdoen. Het zijn gesprekken geworden tussen twee mensen. Dat komt door Patricia en haar manier van leidinggeven. Ook in zo’n traject is dat voelbaar.
Ik haal veel uit onze gesprekken. Haar helikopterview is waardevol, ze is op geen enkel manier afhankelijk van mijn werkomgeving dus er is geen voorbehoud. Inmiddels zijn we bijna door de 8 coachingsuren heen. Fijn om te merken dat ook Patricia gedreven is om alles uit dit traject te halen.”
Wat heb je tot nu toe geleerd van je mentor?
“Patricia is een inspirerend persoon waarmee ik alles kan bespreken; van de professionaliseringsslag en HR-kwesties uit de organisatie tot mijn eigen rol als directeur. Wat verwacht men van mij? De verantwoordelijkheid voel ik enorm, maar ik wil ook nog aardig gevonden worden. Hoe werkt dat? Ze helpt me met dit soort gedachten waardoor ik steeds steviger in mijn rol kom. Soms maak ik me zorgen over zaken die niet aan de orde zijn, zowel persoonlijk als voor het resort. ‘Staar je daar niet op stuk,’ zegt Patricia dan ’ga het eerst maar ervaren’. En zo is het ook. Ik vind het heel steunend dat ze aangeeft zelf ook nog regelmatig fouten te maken. Eerlijk van haar en het stelt mij gerust.”
Een aanrader, dit mentoringprogramma?
“Zeker! Ik gun het iedereen om alles te kunnen delen waar je in je professionele bestaan tegenaan loopt. Dat er oordeelloos naar je wordt geluisterd is een luxe. Ook het sparren is zo waardevol. Van salarisbepalingen tot filosofisch eigenaarschap van een organisatie; met Patricia kon ik het allemaal bespreken. Zakelijkheid en menselijkheid hoeven elkaar niet uit te sluiten, daar is zij een mooi voorbeeld van. Voor de toekomst verzamel ik graag een groepje inspirerende mensen om me heen die me soms verder kunnen helpen en vice versa. Wat mij betreft wordt Patricia daar één van.”

Als je jezelf niet goed kent, kun je ook geen goede leidinggevende zijn.

Je verbindt je regelmatig aan ons mentoringprogramma. Waarom doe je dat graag?
“Dit is inderdaad mijn derde traject als mentor en ik vind het erg belangrijk om dit te doen. Na een loopbaan in de vastgoedwereld, werk ik inmiddels alweer 15 jaar in de culturele sector. Alle opgedane ervaring deel ik graag met mensen in de hoop ze zo verder te helpen. Het is belangrijk om kennis en ervaring met elkaar te delen, daar leren we allemaal iets van. Het mentoringprogramma van Cultuur+Ondernemen vervult hierin een belangrijke rol. Je leert veel van sparren en brainstormen met de juiste mensen. Het geeft je inzicht in zakelijke processen en hoe jij daarmee om kunt gaan. Ik herken veel dingen waar iemand van rond de 30 à 40 jaar tegenaan loopt. Hoe combineer je je baan met de rest van je leven; dat vond ik destijds wel een uitdaging.”
Op welke manier vervul jij je rol als mentor?
“Ik heb een open houding en stel directe vragen. Mijn doel is om weinig te zeggen en vooral de mentee te laten praten. Als ik hoor waar ze tegenaan lopen, deel ik ook de onzekerheden die ik zelf herken van toen ik begon. Na heel wat vlieguren weet ik inmiddels beter waar ik goed in ben, maar dat wil niet zeggen dat ik het ook altijd goed doe. Nog steeds denk ik regelmatig: dat had ik anders kunnen doen. Mijn mentees probeer ik gerust te stellen; de ervaring komt vanzelf en maakt je sterker, maar daar hebben ze op dit moment weinig aan. In het hier en nu adviseer ik ze vooral zichzelf te ondervragen: wat maakt dat ik twijfel of ik het goed doe en is dat terecht? De conclusie is dan vaak dat je het toch prima hebt gedaan. Bevraag jezelf en check of het echt klopt. In alles wat we bespreken, leer ik ook van hen, dat maakt het zo leuk.”
Wat is volgens jou een goede leider?
“Vroeger ontstonden leiders vaak vanuit de inhoud en was de stijl nogal directief. Gelukkig is dat aan het veranderen. Leiderschap wordt beter al is er nog lang niet altijd een goede balans tussen enerzijds de inhoud, de organisatie en anderzijds de mens. Voor mij geldt: de inhoud staat voorop maar we doen het wel samen. Het beste resultaat halen we met elkaar. Het goede voorbeeld geven, iedereen betrekken en het samen doen. De conservator, de beveiliger, de communicatiemedewerker; ze zijn allemaal nodig om het beste resultaat te behalen. Het belangrijkste dat een leider zich moet realiseren: het gaat nooit om jou, jij faciliteert de organisatie om het gemeenschappelijke doel te bereiken.”
Op dit moment coach je Daphne Verberg, co-directeur bij het resort. Wat maakt dit een interessant traject?
“Daphne en ik hebben een goede klik en tegelijkertijd leer ik wat meer over haar organisatie. Ik geloof heel erg in dit soort initiatieven, niet alleen in de gevestigde organisaties. Deze inspireren op een hele andere wijze. Volgens mij hebben ze elkaar nodig om mensen tot denken aan te zetten en het brede kunstveld te kunnen tonen. Het mentoringprogramma is een waardevol traject. Zelf had ik geen echte mentor, maar wel iemand waarmee ik kan klankborden. Als je jezelf niet goed kent, kun je ook geen goede leidinggevende zijn.
Daphne probeer ik steeds iets mee te geven om over na te denken, daar gaat ze serieus mee aan de slag. Heel gaaf om haar ontwikkeling te zien. Soms komt ze binnen en gaat zitten met een lijst aan pittige punten waar we dan samen over praten. Na afloop heb ik het gevoel dat ze een stuk lichter het pand weer verlaat. Ze zet echt goede stappen. Daphne komt erachter dat ze mij voor de meeste antwoorden helemaal niet nodig had. Die kende ze al, alleen wist ze dat nog niet.
Wil jij ook steviger in het zadel zitten als startend leider in de cultuursector? Meld je aan voor het mentoringprogramma voor kunstpodia en leer van een ervaren vakgenoot, of meld je aan voor het mentoringprogramma voor zakelijk leiders.
-
Stuur een e-mail naar Christine Sluysmans christine@cultuur-ondernemen.nl -
Bekijk de LinkedIn pagina van Christine Sluysmans