Verdieping In vijf stappen naar een goed verhaal
Trainer Marlies Leupen coacht ondernemers hoe zij zich kunnen positioneren. Zij ontwikkelde een methode die je houvast biedt om te komen tot een goed verhaal. Ze noemt deze methode ‘B hungry & get fed’. Marlies heeft veel ervaring in de culturele sector en heeft al meer dan 200 trainingen met deze methode gegeven. Bekijk de filmpjes waarin ze de stappen zelf uitlegt en toelicht.
Hoe vertel ik over mijn werk - Intro
Intro
Ha dag kijker,
Waarschijnlijk ben jij een creatieve maker en houdt het je bezig hoe je de essentie van je werk met anderen deelt.
Ik ben Marlies Leupen, ik heb vanuit een brede achtergrond in de kunsten een handige methode ontwikkeld om jezelf of je projectidee bij anderen te introduceren. Ik noem mijn methode 'B hungry & get fed'. Als je nieuwsgierig bent kan de feedback van anderen je voeden.
'B hungry & get fed' bestaat uit 5 stappen die aansluiten bij de psychologie van een luisteraar. En die 5 stappen bieden jou als pitcher houvast om jezelf als kunstenaar, of als welke creatieve maker dan ook, op een overtuigende manier te presenteren, live of op papier.
In de eerste plaats gebruik je ze voor jezelf om meer vat te krijgen op je verhaal. Daarnaast is het ook wel lekker om gewoon een verhaaltje klaar te hebben voor als mensen vragen
'Zeg wat doe je eigenlijk?’.
En dan zijn er nog allerlei momenten waarop je echt samenhangend iets over je werk wilt kunnen vertellen. Bijvoorbeeld bij een opening of bij een financieringsaanvraag of als je in gesprek bent met een potentiële koper.
Ben je nieuwsgiering hoe anderen 'B hungry & get fed' gebruiken? Kijk dan even hoe andere creatieve makers hun verhaal aan de hand van deze vijf stappen vertellen.
Wil je zelf oefenen met 'B hungry & get fed'? Kijk dan naar de uitleg op papier en gebruik het invulvel.
En wil je feedback op je eigen verhaal? Meld je dan aan voor een begeleide online of live sessie met andere creatieve makers.
Veel plezier met het verkennen van je eigen verhaal!
Hoe vertel ik over mijn werk - Stap 1
Stap 1
Elke pitch heeft een begin nodig. Wat is in jouw geval een sterk begin?
Je publiek heeft altijd even tijd nodig om in je verhaal te komen. Ze zijn nog even bezig met ‘’uhm staat mijn telefoon wel uit, heb ik mijn auto wel op slot gedaan, hoeveel werk ligt er eigenlijk nog op mijn bureau?’’
Geef ze even de tijd om uit hun eigen gedachten te gaan en in jouw verhaal te komen. Dat doe je door een begin te maken, een opstapje te geven.
En om zo’n begin in je verhaal te maken raad ik aan om een persoonlijke observatie of fascinatie met je publiek te delen. Wat houdt jou al jaren bezig, wat was de aanleiding voor jouw idee? Op welke behoefte speel je in? Als je daar over vertelt en de luisteraar heeft al een paar keer zo geknikt, instemmend. Dan zijn ze nieuwsgierig om ook de rest van je verhaal te horen. Dat instemmend knikken, dat bereik je bijvoorbeeld door te beginnen met een zin als: 'Als ik kijk naar...'En ze dan iets te vertellen over een persoonlijke ervaring, een eigen observatie of fascinatie. En dat zijn dan zaken die aanleiding zijn geweest voor jouw werk als kunstenaar of cultureel ondernemer of voor het specifieke project waarmee je bezig bent. Het publiek hoeft dan nog niets te doen of te begrijpen. Ze laten zich alleen meenemen met jouw waarneming over jouw observatie of fascinatie.
De essentie van stap 1 is dus: Beschrijf heel concreet iets wat jij hebt gezien of hebt waargenomen.
De valkuil van stap 1 is dat je het te groot maakt. Als je bijvoorbeeld begint met: 'Als ik zie hoe covid ons allemaal on hold zet...' Dan denkt je publiek: 'ja pffff, nou dat weten we wel hoor.'
Het is veel doeltreffender als je vertelt: 'Toen ik gisterenavond langs de schouwburg liep en zag dat daar alle lichten uit waren, de hele parkeerplaats leeg…' Dan hebben mensen meteen een beeld en vanuit daar blijven ze graag naar je luisteren.
Een andere valkuil is dat je het juist te klein maakt. Bijvoorbeeld als je met veel te veel details komt, als je ze meteen echt hardcore inhoudelijk meeneemt met allerlei details over 'die en die dacht toen dit dat en dat en vervolgens heb ik weer...' Zoveel details trekt een luisterend hoofd in het begin van je verhaal zeker nog niet. Bij zo’n gedetailleerde introductie denken mensen: ‘pfff nou dit wordt mij te ingewikkeld hoor, ik ga wel naar een volgend verhaal luisteren.’
Dit was mijn introductie van stap 1. En stap 1 gaat dus over: Bied mensen een opstapje om in je verhaal te komen, neem ze mee in iets wat jij gezien hebt, wat jij hebt waargenomen en dan hebben zij meteen het kader, een introductie op jouw verhaal dat daarna gaat volgen.
Veel succes met stap 1!
Hoe vertel ik over mijn werk - Stap 2
Stap 2
Mensen nemen de moeite om naar jou te luisteren, daar willen ze iets voor terug. Ze willen dat jij iets deelt met ze dat echt bij jou hoort, dat eigen is, iets dat jij ontdekt hebt.
Stap 1 ging over je waarneming. "Als ik kijk naar… (waarneming)"
En in deze stap 2 vervolg je dan met: "Dan denk ik…. (ontdekking)"
Zo presenteer jezelf met een visie. En naar zo iemand willen mensen graag luisteren.
In stap 2 vertel je over iets dat jij ontdekt hebt. Als je al langer met iets bezig bent dan ontwikkel je vaak een visie, een bepaald inzicht, je komt tot een bepaalde overtuiging. Hoe zou je dat inzicht of die overtuiging omschrijven? Wat heb je al werkend tot nu ontdekt?
De essentie van stap 2 is mensen laten zien dat je al langer met iets bezig bent. En vanuit al die tijd dat je daar al mee bezig bent, tot een bepaald inzicht bent gekomen. Beschrijf heel concreet dat inzicht of die overtuiging die gerelateerd is aan je werk.
De valkuil van stap 2 is dat je te lang van stof bent. Houd het kort maar krachtig. Geen uitweidingen over wensen en verlangens, niet al gaan vertellen wat je allemaal doet. Beschrijf in 1 korte zin of in 1 korte alinea je inzicht of overtuiging.
Dat was mijn uitleg over stap 2.
Nadat je je verhaal dus begonnen bent met "Als ik kijk naar…", dan vervolg je in deze stap met "Dan denk ik…"En in deze stap vertel je dus over het inzicht of de overtuiging of de visie die je tot nu toe ontwikkeld hebt. Stap niet in de valkuil van langdradigheid, maar houd het kort maar krachtig.
Veel succes met stap 2!
Hoe vertel ik over mijn werk - Stap 3
Stap 3
Ik denk altijd dat mensen naar een pitch luisteren met een denkbeeldige buidel met geld naast zich. Geld kan ook iets anders kostbaars zijn zoals tijd of aandacht of energie. Wat motiveert een luisteraar om een greep in die buidel te doen en dat aan jou te geven?
Ik denk dat het afhangt van de kwaliteit van deze stap 3. Ben je concreet genoeg over wat je maakt of wat je doet of wat je wilt onderzoeken?
Ik stel mij altijd voor dat mensen luisteren met een denkbeeldig whiteboard in hun hoofd en een vilstift in de aanslag. Ik denk dat iedereen bereid is om met jou mee te tekenen als je iets aan het vertellen bent. Maar als je een te vaag verhaal vertelt met te weinig concrete aanknopingspunten, dan blijven mensen met die stift zitten en dan denken ze “Ja waar gaat dit nu eigenlijk over?”
In stap 1 en 2 gaf je een introductie op je verhaal. Je vertelde "Als ik kijk naar… (waarneming)"en vervolgde dan met "Dan denk ik… (ontdekking)".
Hier in stap 3 kop je hem in.
Dan vertel je: Als ik kijk naar...
Dan denk ik… "Daarom wil ik... (waarde-propositie)" of "Daarom ga ik..." of "Daarom maak ik..." "Daarom onderzoek ik...."
In stap 3 vertel je tot welke plannen of ideeën je ontdekking heeft geleid. Hier vertel je over de essentie van je plan of idee. Je zoomt in op een paar details. En je vertelt in deze stap ook over de waarde van je plan voor anderen, dus je zoomt ook uit naar het grotere plaatje.
De essentie van deze stap 3 is mensen duidelijk maken waarom jij deze pitch houdt. Wat is het ding dat zij bij wijze van spreken moeten uitpakken? Beschrijf heel concreet wie jij als creatieve maker bent of beschrijf de essentie van het project of het onderzoek waarvoor je in deze pitch aandacht vraagt.
De valkuil van stap 3 is, dat je hem helemaal vergeet. Dat klinkt heel raar maar blijkbaar is het zo als je al heel erg lang ergens mee bezig bent, dat je je niet meer kan voorstellen dat een ander nog helemaal niet weet waar het eigenlijk over gaat. Sla deze stap dus niet per ongeluk over. Maar vertel zo concreet mogelijk, zodat wij als luisteraar echt met jou mee kunnen tekenen op ons whiteboard.
Veel succes met stap 3!
Hoe vertel ik over mijn werk - Stap 4
Stap 4
Bijna iedereen begint een verhaal met "Ik ben die en die, en ik doe zus en zus en zo". Maar aan het begin van je verhaal is eigenlijk nog niemand daar echt in geïnteresseerd. Dat is wel het geval als je ze met je stap 1, 2 en 3 nieuwsgierig hebt gemaakt. Dan willen ze wel weten: "Hé, vanuit welke achtergrond is ze daar mee bezig".
Mijn advies is dus om te wachten tot hier, in stap 4, om iets te vertellen over je achtergrond, over je wapenfeiten… (ervaring)
En hoe doe je dat dan? Je CV bestaat waarschijnlijk uit een opsomming van allemaal namen en feiten. Ga die niet allemaal opnoemen, maar kies een aantal kenmerkende wapenfeiten die echt iets over jou zeggen. Heb je prijzen gewonnen, heb je een beurs ontvangen, ben je in de publiciteit geweest? Noem dat!
Als je nog niet zoveel op je CV staat, vertel dan dat je heel graag je netwerk wilt uitbreiden en meer ervaring wilt opdoen.
Even een anekdote: Ik gaf ooit deze training in Rotterdam. En toen was er een vrouw van wie eigenlijk niemand echt hoogte had gekregen. Ze zei niet zoveel. Na afloop van de training, we hadden eigenlijk alweer onze jassen aan, toen zei ze ineens, ze mompelde eigenlijk meer: ”Ja, vorige week heeft het MOMA in New York een tweede video van mij aangekocht”. En we zeiden allemaal: “Hè, waarom vertelde je dat dan niet eerder?”. “Nee", zei ze, "ik ben niet zo’n opschepper, Ik ben niet zo’n op-de-borstklop-type." Maar nog steeds als ik daar aan denk, dan krijg ik er weer kippenvel van. Hoe kan je jezelf zo tekort doen?
De essentie van deze stap 4 is: Mensen duidelijk maken wat je staat van dienst is, uit welke hoek je komt, wat je achtergrond is. Beschrijf heel concreet een aantal wapenfeiten. Bijvoorbeeld met wie je hebt samengewerkt, van wie je een belangrijke opdracht hebt gekregen of voor welke prijs je werd genomineerd.
De valkuil van stap 4 is: Dat je te algemeen blijft, noem namen en rugnummers. Aan je neus kunnen mensen niet zien of je een wannabee bent die ook zo graag een keer een kans krijgt, of gewoon iemand met ervaring.
Dit was mijn uitleg over stap 4. Dus nog even terug naar de opbouw van je verhaal:
Je was begonnen met "Als ik kijk naar..."
Daarna sloot je aan met "Dan denk ik…"
Daarna kopte je hem in met "Daarom wil ik..."of "...ga ik..." of "...doe ik...".
Hier in stap 4 voeg je daar nog wat kenmerkende zaken uit je achtergrond en ervaring aan toe, zodat mensen je kunnen plaatsen. Bedenk: mensen durven makkelijker in je kwaliteit te geloven als blijkt dat anderen dat ook al doen.
Veel succes met stap 4!
Hoe vertel ik over mijn werk - Stap 5
Stap 5
Hoever ben je en waar ben je nog naar op zoek? Zijn je plannen waarover je in stap 3 vertelde alleen nog maar ideeën, of ben je er al jarenlang mee bezig? Waar ben je nog naar op zoek? Voor welke uitdaging zie je je nu gesteld?
Vertel in stap 5 over je ambitie en hoever je nu bent. En sluit daarna af met een duidelijke vraag. Wie of wat heb jij nu nog nodig om een volgende stap te zetten?
Mensen geven graag advies, dus vraag daarnaar.
Nog een keer de opbouw van je hele verhaal:
In stap 1 en 2 gaf je de introductie: "Als ik kijk naar… Dan denk ik..."
In stap 3 kopte hier de essentie in: "Daarom doe ik..." of "...maak ik..." of "...ga ik…"
In stap 4 gaf je een indruk van je achtergrond en ervaring.
En hier in stap 5 geef je nog een keer een samenvatting. Je vertelt over je ambitie, hoever je nu bent en waar je nu nog naar op zoek bent om daadwerkelijk een volgende stap te zetten.
De essentie van deze stap 5 is dus mensen nog even bij de les halen, nog even je ambitie samenvatten en duidelijk maken waarnaar jij op zoek bent, zodat zij hun netwerk, hun rolodex in hun hoofd kunnen aanspreken.
De valkuil van stap 5 is dat je een mooi afgerond verhaal vertelt zonder vraag of opening, waarop de ander kan aanhaken. Dat is een gemiste kans. Bij een verhaal dat al helemaal in kannen en kruiken is denken mensen: “Nou, veel succes ermee”. Maar daarna keren ze terug naar hun eigen gedachten. Terwijl je natuurlijk eigenlijk wil dat ze nog even met jou bezig blijven. Dus vergeet niet om je verhaal af te sluiten met een daadwerkelijke concrete vraag. Als je je openstelt voor tips en adviezen dan denken mensen graag met je mee en wordt het interactief.
Veel succes met stap 5 en met je hele verhaal!
Hoe vertel ik over mijn werk - Tot slot
Tot slot
Tot slot nog een kleine P.S: Er is niet maar één goede pitch, der zijn een heleboel pitches mogelijk. Het hangt iedere keer af wie je tegenover je hebt, waar je in je ontwikkeling bent en wat precies het doel is dat je voor ogen hebt.
Ik stel mij altijd voor dat een pitch een soort flatgebouw is, een flatgebouw met een heleboel verdiepingen. Het is zinvol om erover na te denken waar moet je in dat flatgebouw zijn. Ga je vertellen over verdieping 1,2,3,4,5, of ga je het wat hoger opzoeken? Soms moet je een paar etages verwisselen, dat is echt even zoeken.
En het kan ook zo zijn dat één zo’n flatgebouw niet genoeg is. Dat je een aantal pitches ontwikkelt, één pitch over wie jij als cultureel ondernemer bent, een pitch over een concreet projectidee, misschien een pitch omdat je een bepaalde samenwerking zoekt. Als je vaker nadenkt over al die etages, over al die onderdelen in je verhaal, wordt je steeds handiger in het modelleren van zo’n verhaal, het samenstellen van zo’n verhaal.
En als je nou straks jammerend op de bank zit en denkt: “Oh, ik kan het niet”. Weet dan dat het niet aan jou ligt, maar aan dat het best moeilijk is om echt een goed verhaal te maken. Maar écht, het denkwerk vooraf loont. Dus ga bezig met die vijf stappen en ik ben reuze benieuwd of het je iets gaat opleveren.
Nogmaals heel veel succes!
-
Bel Krista Heijster
020 530 59 66 -
Stuur een e-mail naar Krista Heijster krista@cultuur-ondernemen.nl -
Bekijk de LinkedIn pagina van Krista Heijster
Mede mogelijk gemaakt door het Europees Sociaal Fonds
Lees er meer over