Handleiding Verantwoord Business Model Canvas

Hoe zorg je ervoor dat je project of organisatie in lijn in is met Publieke waarden? Het Verantwoorde Businessmodel helpt je met het (her)definiëren van je bedrijfsplan!

In het hart van waardegedreven ondernemen, staat een verantwoord businessmodel. Onder een businessmodel verstaan we zowel het verdienmodel als de bedrijfsvoering van een organisatie. Zo een model is verantwoord wanneer publieke waarden, bijvoorbeeld privacy, veiligheid en non-discriminatie, het fundament vormen. Dat is waar de andere aspecten van de organisatie – zoals de bedrijfsvoering, de samenwerkingen en het financiële plaatje – op rusten. Het Verantwoord Businessmodel Canvas (ontwikkeld door Waag Futurelab en Hogeschool van Amsterdam) helpt bij het ontwerp van zo een model. Dit canvas stimuleert een totaalvisie op een bedrijfsmodel, waarbij alle aspecten van de organisatie aan bod komen: van de stakeholders en financiën tot de onderliggende waarden en sociale en ecologische impact.

Een onderdeel van ethisch ondernemen is er bewust voor kiezen om samen te werken met andere partijen die niet alleen de kernwaarden van jouw initiatief begrijpen, maar deze ook delen en hooghouden. Door expliciet te zijn over de waarden die als fundament dienen voor je ondernemingsplan zorg je ervoor dat alle betrokken partijen – van leveranciers en partners tot klanten en de bredere gemeenschap – een wederzijds gunstige relatie kunnen aangaan op basis van vertrouwen en gezamenlijke doelstellingen. Het biedt ook een duidelijke maatstaf voor aansprakelijkheid; omdat belanghebbenden bekend zijn met de waarden, kunnen ze het bedrijf beter aan die waarden toetsen.

Op dezelfde manier is het goed als de fundamentele waarden een centrale rol spelen in het ontwerp van de technische aspecten, de governance en het financiële plaatje om ervoor te zorgen dat alle facetten van de organisatie de missie van de digitale publieke ruimte ondersteunen. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om de technologie die de bouwstenen van jouw digitale onderneming vormen open-source te publiceren, zodat je gebruikers en partners (in je ecosysteem) kan verder helpen. Of anders: Je kunt er voor kiezen om transparant te zijn, zodat iedereen kan (in)zien dat de organisatie waar je voor werkt op een verantwoorde manier met data omgaat en geen privacy schendingen begaat.

Het Verantwoorde Businessmodel Canvas is een strategisch hulpmiddel met bijbehorende workshopmethode voor het ontwikkelen van waardegedreven bedrijfsmodellen. Het model is speciaal ontwikkeld voor ondernemingen die zich binnen het digitale domein begeven maar is bruikbaar voor iedere ondernemer, die samen met zijn of haar team, op een verantwoorde manier wil kijken naar de organisatiestructuur van een eigen onderneming.

Het Verantwoord Businessmodel Canvas en de bijbehorende workshopmethode is ontwikkeld door Waag Futurelab en de Hogeschool van Amsterdam, en gefinancierd door ClickNL.