Interview Interview met Annick Vroom - initiatiefnemer 'Art is a Guaranty'

In november 2020 organiseerde het nieuwe platform Art is a Guaranty een online webinar. Tijdens The Asset of Art, zoals de interactieve bijeenkomst heette, stond de vraag centraal hoe mid-career beeldend kunstenaars hun positie in het huidige snel veranderende kunstklimaat kunnen behouden en verstevigen. Wij spraken met initiatiefnemer Annick Vroom.

Gesloten wereld

Eerder dit jaar zette Annick Vroom Art is a Guaranty op, een platform voor en door kunstenaars. Online webinar The Asset of Art is het eerste wapenfeit van het platform. “De Nederlandse beeldende kunstwereld bestaat uit een ingewikkeld systeem. Veel hangt af van het netwerk waarin je je begeeft, en of je bijvoorbeeld met de juiste galerie samenwerkt”, constateert ze. Voor kunstenaars kan het daardoor moeilijk zijn om in het juiste circuit te komen en hun werk zichtbaar te krijgen. Of ze hebben wel het juiste netwerk, maar ze verdienen er niet genoeg mee. Juist mid-career beeldend kunstenaars lopen vaak vast in dit systeem, merkt Annick. “En dat terwijl er in Nederland ontzettend veel kwaliteit te vinden is onder deze doelgroep. Met het platform wil ik hen een helpende hand bieden.”

Kunstenaars hebben een enorm intellectueel kapitaal. Jammer genoeg blijft dit nu vaak nog onderbelicht. Juist in deze tijd kan een nog actiever zelfbewustzijn leiden tot een gezondere en veel beter georganiseerde sector. - Annick Vroom

Real Artists Don’t Starve

Annick is van huis uit filmmaker en regisseur. Sinds een aantal jaar is ze via haar partner, beeldend kunstenaar Caspar Berger, de beeldende kunstwereld ingerold. “De beeldende kunstwereld is zó verschillend van de filmwereld, waar ik zelf vandaan kom. De etiketten zijn daar heel anders. In de filmwereld is er altijd wel een producent bij wie je spontaan met een idee terecht kan. In de beeldende kunst verloopt dat minder direct”, merkt ze. “Dat verschil fascineerde me.”

Annick ontwikkelde de afgelopen jaren een enorme honger naar informatie over hoe de wereld van de beeldende kunst werkt, en wat er op dit moment ontwikkeld wordt aan nieuwe verdienmodellen en marketing. Eén van de boeken die haar tijdens deze zoektocht inspireerde, was het boek Real Artists Don’t Starve van Jeff Goins - ook spreker tijdens het online webinar. “Een inzicht dat mij in dit boek trof was zijn stelling: ‘Make money to make art, not art to make money’.” Ofwel: als je kunst maakt en je wil daar ook je geld mee verdienen, dan kan dat voor veel frustratie zorgen. Zeker wanneer dit niet goed lukt. ‘O, ik heb nog niets verkocht’, wordt dan steeds meer een leidend mantra in je leven, en dat kan het maken van kunst in de weg gaan staan. “Als kunstenaar moet je in vrijheid kunnen werken. Zorg er dus voor dat je financieel onafhankelijk bent. Zodat je kunst kunt maken, zonder dat de kramp van geld verdienen daar continu bij meespeelt.” Dat kan bijvoorbeeld door een goede baan erbij of een mecenas. “Die uitspraak in het boek van Goins zorgde voor herkenning bij mij. Grappig, want ik had dit proces net van dichtbij meegemaakt bij mijn partner. En bij hem zag ik wat het effect was: er is zoveel meer lucht gekomen.”

Een andere eye-opener uit het boek van Jeff Goins was voor Annick: investeer als kunstenaar in een goed (eigen) netwerk om je heen. En dat betekent niet: koste wat kost bij die ene galerie binnen zien te komen. Kijk vooral naar wat wél kan, waar je energie van krijgt en naar wat bij je past of juist niet. “Wat doe je als het netwerk dat jij wilt jou niet wilt? Dan kun je achter zo’n netwerk aan blijven zitten, maar waarschijnlijk levert dat weinig succes en heel veel frustratie op.” Positioneer je daar waar het gebeurt, zowel letterlijk als figuurlijk, schrijft Goins daarover. Of creëer je eigen netwerk. Het laatste geeft uiteindelijk de meeste energie, denkt Annick. Zo heeft ze dat zelf in praktijk ontdekt doordat zij de site van haar partner als proef aansloot op Pinterest. Daardoor kwam ze in contact met verzamelaars uit Spanje, die vervolgens ook veel kunst aankochten. “Als je het juiste platform kiest voor je werk, dan kan dat echt vleugels krijgen.”

Sterker met de juiste handvatten

Annick is tevreden over het webinar The Asset of Art als het de deelnemende kunstenaars meer mogelijkheden geeft, onder andere doordat ze hun ervaringen kunnen delen. Juist door onderling expertise uit te wisselen kunnen er nieuwe inzichten ontstaan. De kracht zit vaak al in de groep. “Uit ervaring weet ik dat het een hele toer is om je eigen mindset te veranderen. Dat is in je eentje niet makkelijk”. Tijdens de twee middagen komen vier verschillende thema’s aan bod, legt ze uit. Het ene thema zal voor de één interessanter zijn dan voor de ander, maar uiteindelijk komt er als het goed is voor iedereen iets nieuws aan bod. “Aan het eind van dag twee hoop ik dat er een basis is gelegd voor nieuwe ideeën en wellicht nieuwe samenwerkingen”. Het blijft natuurlijk lastig, een zogenoemd ‘Wicked Problem’, wat tijdens het webinar door de Vlaamse onderzoekster Delphine Hesters, nader toegelicht zal worden.

“Voor mij is kunst heel erg belangrijk. Het ontroert en inspireert mij”, vervolgt Annick. “Het is de lucht waardoor ik kan ademen. Mijn missie is om de kunstenaar een centralere positie te geven in het Nederlandse landschap.” Dat is nu nog te weinig het geval, bepleit ze. “Als kunstenaars zelf sterker worden, zich nog beter gaan organiseren, dan zal dat niet alleen zijn beslag hebben op het culturele landschap, maar ook op het bestaande circuit van musea, galeries en kunstverzamelaars.” Bij jongere kunstenaars ziet ze die beweging gelukkig al redelijk organisch ontstaan. Zij gaan minder snel akkoord met gratis exposeren in een museum, bijvoorbeeld. Maar juist bij mid-career kunstenaars zit dit veel minder ingebakken. “En dat terwijl hier juist daar zoveel kwaliteit aanwezig is.”

Gouden tip

Het idee voor webinar The Asset of Art ontstond toen Annick over haar plannen voor het platform vertelde aan Sanne ten Brink, hoofdconservator ING Collectie. “Zij nodigde mij uit om met mijn nieuwe kennis een symposium te organiseren, ter ere van de opening van het nieuwe kantoor van ING. Daar is het zaadje geplant.” Via bestaande netwerken sloten vervolgens eerst Cultuur+Ondernemen en daarna het Amsterdams Fonds voor de Kunsten, CBK R’dam en Stroom Den Haag zich aan als partner voor het event. “Als je aan anderen vertelt waar je mee bezig bent, en wat je bezighoudt, dan gaat het balletje vanzelf een keer rollen. In plaats van alleen te blijven piekeren: deel met elkaar. Met ons nieuwe platform Art is a Guaranty faciliteren we dat gesprek.”