Skip naar content
Skip naar content

Besliskaart Cultuurlenen - tekst

Past lenen bij jou? Cultuur+Ondernemen helpt je graag de juiste afweging te maken. Of je nu kunstenaar, artiest, creatief ondernemer of leider van een culturele organisatie bent. Op deze Besliskaart zetten we een aantal vragen op een rij die aanzetten tot nadenken en je helpen beslissen of cultuurlenen iets voor jou is.

Wat is lenen eigenlijk?

Met een cultuurlening kun je investeren in een cultureel project, je professionele ontwikkeling of in de ontwikkeling van je organisatie. Je kunt door geld te lenen bijvoorbeeld een periode overbruggen om daarna geld te verdienen. Of je schaft iets aan om je werk te kunnen uitvoeren en zo inkomsten te verwerven. Een lening is tijdelijk geld. Het stelt je in staat om nu geld uit te geven, terwijl je de inkomsten pas later verwacht. In vergelijking met subsidies biedt lenen veel artistieke vrijheid. Er zijn meestal geen artistieke voorwaarden waar je aan moet voldoen. Daarnaast zijn er bestedingsdoelen waarvoor je niet snel een subsidie kunt krijgen, zoals de aanschaf van je computer, digitale camera of de stoelen in je zaal. Maar een lening moet je wel terugbetalen. Het dwingt je daarom na te denken over je verdienmodel.

Een lening vervangt nooit andere geldbronnen zoals subsidies, geefgeld, publieksinkomsten of sponsoring. Lenen is hierop een tijdelijke aanvulling, als vorm van voorfinanciering. Lees meer over alle financieringsmogelijkheden in de cultuursector en raadpleeg de Culturele Financieringswijzer. Je kunt bespreken wat de beste geldbronnen voor jou zijn met een collega, adviseur in je netwerk, of ander kundig persoon. Of vraag een kosteloos oriëntatiegesprek aan met één van onze adviseurs.

Wil ik wel lenen?

Een lening aangaan dwingt je om je onderneming kritisch te bekijken: iets waar je de rest van je ondernemerschap profijt van hebt. En als het niet loopt zoals gedacht, kun en wil je dan terugvallen op andere bronnen van inkomsten om de lening af te betalen? Of ben je bereid iets als onderpand te geven, of iemand garant te laten staan? Het is belangrijk dat je bekend bent met de voordelen en nadelen van elke optie. In het dossier cultuurleningen op de website van Cultuur+Ondernemen vind je de voordelen van een cultuurlening. Ook lees je hier de kleine letters: waar je op moet letten.

Ja

Je hebt vertrouwen in jezelf en in je plan. Ook heb je je goed verdiept in de voorwaarden. Of je doet een investering die uiteindelijk zorgt voor meer inkomsten, zoals apparatuur, een studio of marketing. En mocht het toch tegenvallen, dan heb je een plan B.

Nee

Je bent je bewust van de risico’s en voorwaarden. En je ziet in dat lenen niet de juiste keuze is op dit moment. Je wilt bijvoorbeeld gaan experimenteren en je weet nog niet of en hoe daar geld mee binnenkomt. In dat geval kies je beter voor geefgeld. Of je bent iets nieuws, iets groots, iets duurs van plan, dan is durfgeld of een investeerder een betere optie.

Mag ik wel lenen van mezelf?

Met welke overtuiging ben je opgegroeid: eerst sparen en dan uitgeven, of uitgaven doen met een creditcard? Is geld voor jou een noodzakelijk kwaad of betekent het vrijheid? En hoe staan eventuele betrokkenen zoals bestuursleden en leden van de Raad van Toezicht er tegenover? Kortom, wat vind je eigenlijk van lenen?

Ga bij jezelf na of je belemmerende overtuigingen hebt over geld en lenen. Want het is belangrijk dat het aangaan van een lening goed voelt.

Durf ik te lenen?

Hoe sta je tegenover het nemen van risico’s als ondernemer? En heb je genoeg vertrouwen in jezelf of in je organisatie, en in het idee of project? Ook wanneer het wat minder gaat of niet loopt zoals gedacht? Kortom, durf je een lening aan?

Ja


Je beseft dat je een verantwoord risico moet nemen. Je ziet de afbetalingen en rente als vaste uitgaven, die in verhouding staan tot je andere uitgaven. Je weet dat je het kunt betalen en je ziet dat er je mogelijk zelfs meer geld mee kan verdienen. Je hebt geen belemmerende overtuigingen: je durft het aan!

Nee

Lenen is niets voor jou, denk je. Je ziet een lening als noodzakelijk kwaad. Je zou hem het liefst zo snel mogelijk weer aflossen. Simpelweg omdat je geen schulden wilt. Je vindt het risico gewoon te groot. Je maakt daarom liever gebruik van geefgeld.

Bepaal eerst of het echt een risico is en hoe groot dit is. Vervolgens maak je de afweging of je dat wel of niet aandurft. Misschien krijg je ook meer vertrouwen als je meer zekerheden hebt. Zoals oplossingen voor als het niet loopt zoals je wilt, bijvoorbeeld met een plan B: je apparatuur of jouw instrument verkopen. Dit geeft niet alleen jou vertrouwen, maar ook de geldverstrekker.

Wil jij anders tegen lenen aankijken? Check onze agenda voor onze webinars over financiering.

Voorbeeld

Stel: je leent als muzikant geld om een nieuw album te maken en de marketing te doen. Je hebt je best gedaan, maar het levert niet op wat je hoopte. Wat voor type persoon ben jij? Val je terug op de back-up die je natuurlijk al had, zoals jouw lespraktijk? Ga je vol energie op zoek naar een tijdelijk baan, ook al heeft die misschien niks met muziek te maken? Of ga je bij de pakken neerzitten; open je bijvoorbeeld de post weken niet om er dan achter te komen dat je schulden hebt?

Kan ik wel lenen?

Als je zelf het vertrouwen hebt om een lening aan te gaan, dan moet je dit vertrouwen ook kunnen overbrengen op de geldverstrekker. Je moet aantonen dat je het geld daadwerkelijk kunt terugbetalen. Heb je genoeg kennis van je eigen financiën? En belangrijker: kun je deze kennis ook goed op papier zetten in een gedegen plan met doordachte financiële scenario’s?

Je kan een lening aangaan, als je bent gedekt met fondsen, terwijl je nu al wel geld moet uitgeven. Idem als je wilt investeren in je inrichting of in middelen voor je praktijk. Wat ook in je voordeel werkt: een goed track record en het besef dat je de rentelasten en aflossing kunt dragen. Of voldoende ervaring en vertrouwen dat je in elk geval een bepaald bedrag aan publieksinkomsten gaat verwerven. Het wordt ingewikkelder als er onzekerheden zijn in je project: zaken waarvan je nog niet weet hoe die gaan lopen. Daar zal een financier ook kritisch naar kijken.

Ja

Het gaat geldverstrekkers uiteindelijk om jou als persoon of om je organisatie, om je plan, en om de financiële uitwerking en de onderbouwing daarvan. En om de mate van risico en om de zekerheden die je kunt bieden. Meer weten? Verdiep je dan in de beschikbare cultuurleningen.

Nee

Je hebt veel plannen en scenario’s in je hoofd, maar het lukt nog niet goed om het verhaal in tekst en begrotingen over te brengen aan de geldverstrekker. Of de geldverstrekker wil het niet, ondanks een goed verhaal.

Gelukkig kun je hulp inschakelen! Heb je vragen over je strategie en je financiële planning? Check onze agenda voor onze workshops over financiering.

Welke cultuurleningen zijn er?

Verschillende organisaties bieden cultuurleningen aan met diverse doelstellingen en kenmerken. Cultuur+Ondernemen verstrekt leningen van € 1.000,- tot € 500.000,- voor kunst, cultuur en creatieven. Andere bekende aanbieders van cultuurleningen zijn: Fonds Kwadraat, Brabant C, Blockbusterfonds en Triodos Bank. Gemeenten en provincies verstrekken incidenteel leningen op maat voor culturele investeringen met specifieke, vaak soepele voorwaarden. In het dossier cultuurleningen op de website van Cultuur+Ondernemen vind je de kenmerken per aanbieder.

Op de websites van verstrekkers van cultuurleningen vind je voorbeeldcontracten, de meest actuele en complete voorwaarden en procedures. Als je deze gelezen hebt, is het belangrijk om in gesprek te gaan met de leningverstrekker om de punten op deze Besliskaart goed door te nemen. Bij de meeste verstrekkers is dit gesprek onderdeel van de aanvraagprocedure. Zij denken met je mee over wat voor jou het beste is.

Ga hier terug naar de Besliskaart.