Ervaringsverhaal Designer Roland Pieter Smit droomt van eigen warenhuis

Sinds het succes van zijn afstudeerproject bouwt designer Roland Pieter Smit hard aan zijn lifestylemerk RO-Smit. Het motto in alles wat hij doet: 'Ethiek is gelijk aan esthetiek.'

Na, of eigenlijk al tijdens zijn afstuderen kwam de carrière van designer Roland Pieter Smit in een stroomversnelling. Met zijn afstudeerproject ‘Wolwaeren’ reisde hij de hele wereld over, tot aan de prestigieuze Salone del Mobile. Sindsdien is hij enorm gegroeid als cultureel ondernemer en komt hij steeds dichter bij het verwezenlijken van zijn droom: een eigen lifestylemerk. Hier vertelt hij over de stappen, lessen en wensen in zijn ondernemerschap, en hoe een cultuurlening hem helpt verder te komen.

Afstuderen met wol

'In 2010 ben ik cum laude afgestudeerd aan de Design Academy in Eindhoven met Wolwaeren, een collectie van zeven wollen dekens. Ik ontdekte dat wol in Nederland een bijproduct was geworden, terwijl we ooit een bloeiende textielindustrie hadden. Hoe kon ik wol weer waarde geven? Ik ben gaan samenwerken met schapenboeren op Texel en het Maartenhuis, een woon- en werkgemeenschap voor mensen met een beperking.'

'Voor elke maker ontwierp ik een eigen weefraam en soort garen, omdat elke beperking andere kwaliteiten met zich meebrengt. Iemand met autisme werkt enorm gedetailleerd, terwijl iemand met het Syndroom van Down snel resultaat wil. Die eerste kreeg van mij een heel dunne draad, de tweede een grovere garen. Zo reflecteert elke deken de kwaliteit van zijn maker. Wolwaeren was een enorm succes: we zijn te zien geweest in musea over de hele wereld, en hebben zelfs op de Salone del Mobile gestaan. Door het succes van dat project ben ik als het ware het ondernemerschap ingerold.'

Verkopen van waeren

'Toen ik met Wolwaeren tourde, kreeg ik vanuit veel museumshops de vraag of ik de collectie niet kon doorvertalen naar iets dat ze konden verkopen. Dat was lastig, want het waren unieke stukken. Uiteindelijk heeft het geresulteerd in een collectie vloerkleden, die ik laat maken in Nederland. En van daaruit ging ik denken: op een vloerkleed hoort een tafel, en daarop hoort servies. Met Houtwaeren maak ik meubels van afgedankte bomen, bijvoorbeeld bomen die zijn omgewaaid of getroffen door bliksem. Tafelwaeren is mijn collectie servies en tafellinnen.'

'Voor Tafelwaeren kwam ik in Nepal terecht. Daar winnen ze waanzinnig mooie klei in een rivierdelta. Lokale pottenbakkers maken er waterkannen en urnen van, maar die worden steeds minder gebruikt door de lokale bevolking. Jonge mensen trekken weg naar naburige landen waar ze denken veel te kunnen gaan verdienen. Hoe kon ik dit ambacht weer aantrekkelijk voor ze maken? En hun producten verkoopbaar? We zijn uitgekomen op een collectie borden, kommen en bekers, met een sobere esthetiek die precies past in warenhuizen hier. Sinds kort is het servies in de Bijenkorf te koop.'

Sociaal ondernemen

'Centraal in het ondernemen staat voor mij het sociale aspect. Hoe iets tot stand komt, is heel belangrijk voor hoe het eruitziet. Mijn slogan is dan ook ethics equal aesthetics. Ik wil verschillende partijen verbinden, mensen in hun kracht zetten en oude ambachten doen herleven. Dankzij mijn projecten hoop ik lokale verhalen in stand te houden, via producten met een heldere vormentaal. Werken op een eerlijke, verantwoorde manier is voor mij vanzelfsprekend.'

Groeien

'In 2016 heb ik meegedaan aan Driving Dutch Design, een masterclass van de Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers, ABN AMRO en de Dutch Design Foundation. Daar krijgen creatieven die al een tijd ondernemen handvatten aangereikt om verder t e groeien. Ik heb er opnieuw een business plan geschreven, en veel geleerd over hoe ik mijn merkverhaal moet vertellen. Daar is ook mijn slogan tot stand gekomen, en het plan voor de eerste echte retailcollectie: die met de vloerkleden. Je gaat echt werken met een coach aan je doelstellingen.'

'Eind 2018 ben ik door BNO gevraagd als tijdelijk projectcoördinator voor diezelfde masterclass. Tof om te doen, want ik weet precies wat de deelnemers doormaken en nodig hebben. En ik leer zelf weer veel van hun vragen en kan mijn kennis op peil houden.'

Financieren met cultuurlening

'Met Vicky Fasten, zakelijk adviseur bij BNO, heb ik gewerkt aan een nieuw zakenplan. Daarin kwamen twee doelen naar voren: een grotere voorraad aanleggen zodat ik op tijd kan leveren aan afnemers, en deelnemen aan Maison & Object. Dat is de grootste internationale beurs voor design. Iedereen komt daar, van kleine, exclusieve winkels tot de grote warenhuizen. De perfecte manier om mijn merk internationaal op de kaart te zetten.'

'Die twee dingen vroegen wel een flinke investering. Waar ik het voorheen deed met keihard werken, onder meer in een bar, veel sparen, en één keer een privélening, wees Vicky me nu op de mogelijkheid van een cultuurlening. Daarmee zou ik op tijd financiële middelen beschikbaar hebben voor deelname aan de beurs; we praten over duizenden euro’s. In januari hebben we onze aanmelding ingediend bij Maison & Object en we mogen in september komen staan. Een grote stap.'

'Dankzij de lening kan ik ook grotere orders plaatsen bij mijn producenten; we werken met een constructie waarin de mensen die mijn collecties maken, hun eigen bedrijf hebben. Een weefgetouw wordt niet opgezet voor een meter kleed; er is volume nodig om te leveren. De eerste maanden stond mijn voorraad in de huiskamer van mijn ouders, maar dat ging al snel niet meer. Inmiddels hebben we een loods, die ook alweer bijna te klein is. We bouwen een degelijke voorraad op, waardoor we weer fatsoenlijk kunnen leveren aan bestaande en nieuwe afnemers. Dat is nodig om als merk te groeien.'

Dromen van warenhuis

'Uiteindelijk zou ik graag een eigen warenhuis hebben, vol met mijn producten. Dat mensen hun hele huis kunnen inrichten met RO-Smit. Door productieketens uit te breiden en naar hier te halen, wil ik zichtbaar maken wat er allemaal voor nodig is om onze spullen te maken. Zodat mensen weer waarde gaan hechten aan de dingen waarmee ze zich omringen, dat we die weer gaan koesteren.'

Praten met mensen

'Mijn advies voor andere cultureel ondernemers zou zijn: ga gewoon met veel mensen praten. Met vrienden, met kennissen die ook ondernemers zijn. Dat kan op elke plek gebeuren, bijvoorbeeld een familieverjaardag. Vraag ze gewoon: hoe doe jij dat? Zo kom je verder.'

Wie een cultuurlening verkrijgt, moet die ook weer terugbetalen.

Wie een cultuurlening verkrijgt, moet die ook weer terugbetalen.