Veel zelfstandigen in de cultuursector lopen er vroeg of laat tegenaan: je wilt subsidie aanvragen voor een groot project, maar de subsidieverstrekker geeft alleen geld aan stichtingen. Dus ben je benieuwd: wat is een stichting, en is een stichting iets voor jou?
Download de tekst als PDF
Wat moet ik weten over een stichting?
Veel culturele organisaties zijn stichtingen. Een stichting is een rechtsvorm van een organisatie. Stichtingen kunnen erg verschillen van grootte en kunnen op verschillende manieren worden bestuurd. Maar alle stichtingen, van kleine organisaties tot grote musea, hebben een paar dingen gemeen:
- Een stichting heeft een duidelijk maatschappelijk, sociaal of ideëel doel dat is bepaald voordat de stichting is opgericht. Vaak kunnen alleen stichtingen bepaalde subsidies aanvragen. Op die manier weet de subsidieverstrekker dat de subsidie goed terechtkomt.
- Een stichting wordt opgericht bij de notaris. Hij of zij maakt de statuten van de stichting en legt deze officieel vast. Meer informatie over het maken van de statuten vind je op de pagina Ik wil een stichting oprichten met een bestuursmodel. Wat moet ik doen?.
- Een stichting moet zich houden aan wettelijke regels. Een stichting moet bijvoorbeeld elk jaar een jaarverslag maken en ingeschreven staan in het handelsregister van de Kamer van Koophandel.
Is een stichting oprichten wat voor mij?
Om te bepalen of het voor jou handig is om een stichting op te richten, is het belangrijk om te weten wat de voor- en nadelen van een stichting zijn.
Voordelen van een stichting
- Een stichting kan bepaalde subsidies aanvragen die particulieren niet kunnen aanvragen.
- Een stichting geeft duidelijkheid over jouw doelen. Aan mensen waarmee je wilt samenwerken, en aan mensen die geld willen geven aan de stichting. Zij weten wat het doel is van de stichting, en dat al het geld wordt gebruikt voor dit doel. Ook heeft een stichting onafhankelijk toezicht. Dit biedt mogelijkheden bij onderhandelingen en samenwerkingen die je als particulier niet krijgt, omdat donateurs weten waar het geld naartoe gaat.
- Een stichting kan een ANBI-status aanvragen bij de Belastingdienst. Organisaties met een ANBI-status hoeven onder andere geen belasting te betalen over giften. Meer informatie over een ANBI-status en de voordelen lees je op de pagina Hoe krijgt mijn organisatie een ANBI-status?.
- Een stichting heeft een eenvoudige structuur, omdat een klein aantal mensen een stichting kan oprichten en een stichting geen winst maakt. Een stichting is daarom geschikt voor kleine en grote organisaties.
- Een stichting is een rechtspersoon. Daarom zijn de bestuursleden van de stichting beperkt aansprakelijk. Meestal zijn bestuursleden bijvoorbeeld niet aansprakelijk voor eventuele schulden van de stichting. Bestuursleden van de stichting zijn alleen privé aansprakelijk als de stichting niet is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Of als de schulden zijn ontstaan door onverantwoordelijk bestuur, zoals het weggooien of kwijtraken van administratie of het negeren van aanmaningen. Zorg er dus voor dat je boekhouding altijd op orde is.
Nadelen van een stichting
- Het bestuur is eindverantwoordelijk en moet beslissingen van de oprichter goedkeuren. Als oprichter kun je wel zelf het bestuur samenstellen. Meer hierover lees je op de pagina Ik wil een stichting oprichten. Welk besturingsmodel moet ik kiezen?.
- Het vermogen van de stichting is niet van de oprichter. Je moet als oprichter dus zorgen dat je eigen vermogen goed gescheiden blijft van het vermogen van de stichting. Ook moet je toestemming vragen aan de bestuursleden van de stichting als je geld wilt uitgeven namens de stichting.
- Je kunt het doel van de stichting niet makkelijk aanpassen. Het doel van de stichting is in de statuten vastgelegd en het aanpassen hiervan kost tijd en geld. Als je iets anders wilt gaan doen als kunstenaar, kan dit dus niet makkelijk binnen de stichting.
- Een stichting mag haar winst alleen gebruiken voor het doel van de stichting, en dus geen winst uitkeren. Wel kun je bijvoorbeeld als artistiek of zakelijk leider of als zzp'er voor de stichting werken en daarvoor salaris ontvangen. Bij een stichting met een bestuurmodel mogen mensen die betaald werken voor de stichting niet in het bestuur zitten.
Op de website van Kamer van Koophandel zie je welke rechtsvormen er naast stichtingen zijn. De Kamer van Koophandel heeft ook een tool om te kijken welke rechtsvorm bij jou past.
Hoe richt ik een stichting op?
Denk je dat een stichting iets voor jou is? Dan is de eerstvolgende stap: bepalen hoe de stichting bestuurd wordt. Hiervoor moet je een besturingsmodel kiezen. Lees er alles over op de pagina Ik wil een stichting oprichten. Welk besturingsmodel moet ik kiezen?.
Download de tool als pdf om te printen.