Governance Code Cultuur Stakeholderanalyse

Om de waardepropositie van de diverse stakeholders te kunnen bepalen, voer je een stakeholderanalyse uit. Deze analyse draagt bij aan je zogenaamd strategisch platform, waarin onder andere je visie en missie beschreven staan. Op deze pagina helpen we je met het maken van een strategisch platform en de stakeholderanalyse.

Strategisch platform

Met het maken van een strategisch platform beschrijf je de missie, visie en strategische doelstellingen van je onderneming.

Missie

Om je missie te formuleren stel je jezelf de volgende vragen:

• Wie zijn wij?
• Waar staan we voor?

Meestal bestaat dit uit vier onderdelen: het werkterrein, je bestaansrecht, de betekenis voor belanghebbenden en je overtuiging.

Visie

De visie omschrijft vervolgens waar je naar toe wilt. Het bestaansrecht van een organisatie ligt bij de klant, de afnemer, het publiek of de burger. Geen enkele organisatie of afdeling werkt voor zichzelf. Geef aan wat je voor die buitenwereld wilt betekenen en hoe.

Strategische doelstellingen

De missie en visie van jouw onderneming staan vast, de strategische doelstellingen en activiteiten daarentegen herijk je jaarlijks met elkaar. Om de strategische doelstellingen, zowel inhoudelijke als financieel, te bepalen, kun je jezelf de volgende vragen stellen:

• Wat heb je nodig om jouw missie en visie te realiseren?
• Hoe ga je jouw missie en visie realiseren?
• Hoeveel deelnemers?
• Met welke partners?
• Zijn er financiële strategische doelstellingen te benoemen? Geef concrete bedragen.

Om erachter te komen wat er moet gebeuren, dien je deze vragen zo concreet mogelijk te beantwoorden. Dit zijn immers de tastbare resultaten die je nastreeft om je missie en visie te verwezenlijken. Maak deze zo SMART mogelijk: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden.

Stakeholderanalyse

Stakeholders zijn mensen, groepen en organisaties die een aanmerkelijke invloed kunnen hebben op het succes en het voortbestaan van de organisatie of het project. Stakeholders heb je nodig:

• Stakeholders bieden je kennis, netwerk, geld of een andere bijdrage
• Stakeholders dragen bij aan je strategisch platform, je missie en visie
• Stakeholders laden jouw waarde

Het uitvoeren van een stakeholderanalyse is een zoektocht naar organisaties en personen die zich verbonden voelen met jouw waarde, naar de waarden die deelt je met elkaar. Kwaliteit is bijvoorbeeld een kernwaarde van het Rijksmuseum. Het Rijksmuseum streeft als hét museum van Nederland een zeer hoge kwaliteit na en wil zich daarom alleen maar verbinden aan bedrijven met een gelijk of hoger kwaliteitsstreven. Stakeholders uit het bedrijfsleven van het Rijksmuseum zijn daarom uitsluitend A-merken. Sponsors van het Rijksmuseum zijn: ING, Philips, KPN.

Het is van belang om na te denken wie de belangrijke stakeholders van jouw organisatie zijn. Dat kunnen interne stakeholders zijn, zoals het personeel en hun eventuele vertegenwoordiging, en externe stakeholders. Die externe stakeholders zijn te vinden onder de klanten, zoals bezoekers, sympathisanten, donateurs, van de organisatie, onder leveranciers, subsidiegevers en andere geldschieters, zoals eventuele sponsoren. Maar ook controleurs, zoals de accountant, zijn een stakeholder. Kortom, iedereen die van belang is voor het succes van de organisatie, is een stakeholder.

We maken met deze stakeholdersanalyse een onderverdeling in vier domeinen. Vier domeinen waarop jouw organisatie waarde creëert:

1. Bepaal wie je stakeholders zijn
In het centrum plaats je jezelf. Nu ga je per domein je stakeholders plaatsen. Benoem hierbij niet alleen de organisatie, maar beschrijf heel specifiek je contactpersoon. Wat is diegene zijn/haar functie? Hoe specifieker, hoe beter de stakeholderanalyse inzage geeft in hoe je netwerk eruit ziet.

2. Benoem je relatie tot de stakeholders
Plaats personen in relatie tot jezelf. Staat de persoon ver van je af, of dichterbij. Met deze inventarisatie kun je kijken naar het belang van deze stakeholders en de mate van invloed op de organisatie. Welke invloed kunnen zij hebben op de richting en het voortbestaan van de organisatie? Staan die stakeholders dichtbij of juist veraf? Versterken die stakeholders elkaar of juist niet? Welke belangen zijn wel vertegenwoordigd en welke niet?

3. Inventariseer de warme relaties
Omcirkel vervolgens met rood wie je kunt bellen en direct op de stoep staat: met wie heb je een echt goede/warme relatie in je netwerk? Probeer het in categorieën te verdelen: wie zijn warme relaties en aan welke relaties moet je nog (verder) bouwen?

4. Inventariseer de kwetsbare relaties
Omcirkel in blauw bij wie het contact hangt aan de persoon in plaats van aan de organisatie. Wees je ervan bewust dat dit kwetsbaar is.

Als je de stakeholderanalyse legt naast de strategische doelstellingen hierboven genoemd, wordt waarschijnlijk zichtbaar waaraan moet worden gewerkt. De domeinen bijvoorbeeld waar je weinig tot geen (warme) relaties hebt benoemd, zijn domeinen waar je meer aandacht aan moet besteden.

Maak zo mogelijk de stakeholderanalyse in samenspraak met anderen en bespreek hem met je bestuur, raad van toezicht of directie.