Skip naar content

Dossier Informele financiers en business angels

Wanneer je een nieuw idee hebt of een groeiambitie, is de kans groot dat je daar financiering voor nodig hebt. ‘Nieuw’ en ‘groei’ gaan vaak gepaard met risico’s. Zelf heb je een groot vertrouwen dat het een succes wordt, maar financiers zijn, zoals een bank, meestal voorzichtiger. Er is dan een andere optie: in zee gaan met een informeel financier of een business angel. Binnen de culturele sector is deze geldbron nog niet zo bekend als in andere sectoren.

Wat zijn informele financiers en business angels?

Informele investeerders of business angels zijn personen die geld investeren in jouw idee of onderneming. Vaak zijn ze zelf ondernemer geweest. Ze bezitten geld dat ze risicodragend kunnen inzetten met het geloof en vertrouwen dat jij je ambities gaat waarmaken.

Ze kijken met een zakelijke bril naar je plannen, want er moet wel een zogeheten ‘business case’ zijn: een haalbaar en goed onderbouwd plan met een reële kans op succes. Want het geld dat ze investeren willen ze wel terugzien met een plus; een vergoeding voor het risico dat ze hebben gelopen.

Naast geld neemt een informeel financier of business angel vaak kennis en ervaring mee die relevant voor je kan zijn.

Wat is het verschil tussen informele financiers en business angels?

  • Informele financiers: een informeel financier is iemand waar je al een relatie mee hebt. Een familielid, vriend, kennis of collega, kortom, personen die jou al kennen en besluiten om te investeren in je initiatief. Ze worden ook wel verstrekkers van ‘Love Money’ genoemd.
  • Business angels: een business angel kent jou niet op voorhand en staat dus op meer afstand.

Soorten informele financiers en business angels

Koude en warme investeerders

Er wordt wel eens gesproken van ‘koude’ en ‘warme’ investeerders:

  • Koude investeerders kijken overwegend naar het financieel rendement (wat levert het op) in relatie tot de risico’s die ze lopen.
  • Warme investeerders wegen ook andere aspecten, zoals maatschappelijke of culturele, mee in hun afwegingen.

Actieve en passieve investeerders

Zoals er warme en koude investeerders zijn, zijn er actieve en passieve investeerders:

  • Passieve investeerders wensen niet tot weinig betrokken te raken bij het reilen en zeilen van de realisatie van je ambities. Zij blijven op afstand en focussen zich meestal op de vooraf overeengekomen momenten en mijlpalen.
  • Actieve investeerders daarentegen wensen wel in meer of mindere mate betrokken te zijn bij de realisatie van je ambities. Vaak hebben zij ook relevante kennis, kunde of netwerken waar je profijt van kan hebben.

Motieven om te investeren

Het behalen van een plus op het ingelegde geld is natuurlijk een belangrijke reden waarom een informeel financier of een business angel wil investeren. Ze willen een financieel rendement maken op de investering. Kortom: zij willen er geld aan verdienen.

Ook andere meer persoonlijke motieven kunnen meespelen waarom ze willen investeren. De persoonlijke relatie speelt bij de informele financier natuurlijk een belangrijke rol, maar denk ook aan motieven als:

  • Het tonen van maatschappelijke betrokkenheid.
  • De behoefte om te leren en kennis op te doen van nieuwe domeinen of bijvoorbeeld technieken.
  • Of de uitdaging van het ondernemerschap zelf.

Wat verwacht een informeel financier of business angel van jou?

  1. De term business case kwam al voorbij. Zij verwachten een goed uitgewerkt en onderbouwd plan. Daarin mogen risico’s en onzekerheden zitten, maar die moeten dan wel vergezeld gaan van jouw visie waarom jij denkt dat het plan gaat slagen.
  2. Het overbrengen van je visie is een belangrijke stap in het overtuigen van de investeerder om met jou in zee te gaan. Het wekt vertrouwen. Kortom, je moet je zaken op orde hebben.
  3. Ook een persoonlijke klik tussen jou en de investeerder is belangrijk, zeker als de investeerder naast financiering ook kennis en kunde inbrengt en je intensiever gaat samenwerken. Vertrouwen over en weer en het delen van dezelfde motieven en waarden zijn randvoorwaarden voor een succesvolle samenwerking.

Is de informeel financier of business angel de juiste financier?

Wanneer je voor jouw idee of ambitie geld zoekt, kan het aantrekken van een informeel financier of een business angel voordelen bieden. Zij investeren namelijk vaak op een moment dat andere financiers dat nog niet durven of willen doen.

Daarnaast heb je vaak meer zeggenschap over de financieringsvorm en de voorwaarden.

Het hebben van deze zeggenschap betekent echter wel dat je voorafgaand aan de zoektocht naar geld een goed beeld moet hebben van het type investeerder dat je ambitie verder kan helpen. Het is daarom handig om alvast over de volgende punten nagedacht te hebben:

  • Welke financieringsvorm past het beste bij jou of de organisatie waarvoor je werkt?
  • Hoeveel betrokkenheid van een investeerder vind je wenselijk?
  • Welke expertise heb je al in huis en welke kan nog aan de onderneming worden toegevoegd?

Met deze informatie in gedachten kun je op zoek gaan naar een investeerder met een geschikt profiel.

Daarnaast is het natuurlijk van belang dat je als ondernemer bereid bent om zo’n samenwerking aan te gaan.

Hoe vind je een informeel financier?

Zoals benoemd zit een informeel financier al in je directe netwerk. Je kent de persoon, maar het is natuurlijk wel een flinke stap om deze persoon met je plan te benaderen.

In plaats van je bekende direct te benaderen met een investeringsvraag, zou je ook om advies of een moment van sparring kunnen vragen. Mensen zijn doorgaans graag bereid met je mee te denken. Mogelijk dat de vonk overslaat en je een volgende stap kan zetten.

Hoe vind je een business angel?

Het vinden van een business angel is niet eenvoudig, omdat zij vaak onzichtbaar willen blijven voor de grote massa. Er zijn wel business angel-netwerken met elk hun eigen specialisatiegebied. Elk netwerk heeft als hoofddoel het bij elkaar brengen van business angels en mogelijkheden tot investeren.

Er lijken nog geen netwerken te zijn die zich specifiek op de culturele en creatieve sector richten. Wel zijn er netwerken die een brede focus hebben, waaronder Fashion & Design en de Creatieve en Entertainmentsector vallen.

Onderschat je eigen netwerk niet! Bijvoorbeeld je privénetwerk of social media netwerk. Een andere route kan lopen via je accountant, eigen bank of andere ondernemers. Laat je ook zien op plaatsen waar deze partijen elkaar ontmoeten zoals bij evenementen, beurzen en activiteiten van businessclubs en ondernemersverenigingen.

Bij de Vereniging van Business Angels Netwerken Nederland zijn netwerken aangesloten die als intermediair of matchmakers optreden tussen ondernemers en investeerders. Zij hebben ook een handige publicatie uitgebracht ’Hoe vind ik een investeerder?’

Is crowdfunding een vorm van financiering door business angels?

Crowdfunding zou kunnen worden gezien als een wervingsmethode voor informele financiering. Het gaat namelijk om financiering door personen. Belangrijk verschil is wel dat zij geen directe invloed op de voorwaarden van hun investering hebben. Daarnaast is er niet de mogelijkheid om naast de financiering ook kennis, kunde of netwerk met de onderneming te delen.

Hoe ziet een samenwerking eruit?

Het officieel maken van de samenwerking en gemaakte afspraken kan verschillende vormen hebben. Vaak hangt dat ook af van de mate van betrokkenheid van de investeerder bij jouw onderneming.

Uitgangspunt is vaak dat de inbreng een vorm van risicokapitaal is. Met andere woorden: wordt de investering toch geen succes, dan is de investeerder het ingelegde geld kwijt. Dit kan in de vorm van bijvoorbeeld een achtergestelde lening.

Een verdergaande vorm van samenwerking is dat de investeerder aandelen verwerft in de onderneming. Meestal wordt dan een besloten vennootschap opgericht. Of wordt overeengekomen dat de achtergestelde lening onder voorwaarden omgezet kan worden naar een aandelenbelang. Of een combinatie van een lening en aandelen of het recht om een lening om te zetten naar aandelen, een zogenaamde converteerbare lening.

Het spreekt voor zich dat het van belang is de juridische vastlegging van afspraken te laten doen door experts.

Bekijk ook eens het dossier Rechtsvormen.

Het verloop van een investeringstraject

De Kamer van Koophandel heeft een ‘Stappenplan business angels’ uitgewerkt als je in zee wil gaan met een investeerder.

Aan de slag

Voor kunstenaars en creatieve makers

Wil je een artistiek idee realiseren en heb je tijdelijk geld nodig? Bekijk dan ons advies: een periode overbruggen, met onzekere inkomsten

Zoek je geld om een start-up te starten? Bekijk dan ons advies: startkapitaal voor je start-up

Voor culturele organisaties

Wil de organisatie waarvoor je werkt een project realiseren, maar is het nog onzeker of hier inkomsten tegenover staan? Bekijk dan ons advies: een project realiseren met onzekere inkomsten

Zoekt de organisatie waarvoor je werkt geld om mee te investeren? Bekijk dan ons advies: een risicovolle investering

Inspiratie & voorbeelden

Onderzoeker Lex van Teeffelen, lector Financiële en Economische Advisering aan de Hogeschool Utrecht beantwoordt zeven vragen over private investeerders oftewel business angels >

Een boek waarin je veel te weten kan komen over deze vorm van financieren is Handboek Informal Investment >

Een deugdelijk businessplan en solide zakelijke basis, dat zijn basisvereisten waar een culturele organisatie in elk geval aan moet voldoen om een particuliere investeerder over de brug te trekken. Interview met René Reijtenbagh en Peter van Meersbergen, private Investeerders