Europe for Citizens is een relatief klein financieringsprogramma van de EU met een budget van 185 miljoen euro voor zeven jaar, van 2014 tot en met 2020. Centraal in het programma staat het bevorderen van debat, reflectie en samenwerking op het gebied van herdenken, Europese integratie en geschiedenis. Daarnaast wil het programma de participatie in het (Europese) democratische proces stimuleren.
Het programma ondersteunt projecten die Europese burgers meer inzicht geven in Europese beleidsprocessen en projecten die bijdragen aan een grotere betrokkenheid met en aan vrijwilligerswerk op Europees niveau. Daarbij is het goed te weten dat Europe for Citizens werkt volgens een aantal vastgestelde thematische prioriteiten die betrekking hebben op belangrijke gebeurtenissen in de Europese geschiedenis en rond maatschappelijke uitdagingen. Dit zijn bijvoorbeeld thema’s als ’30 jaar na de val van de muur’ in 2019 en ’20 jaar het EU Charter of Fundamental Rights’ in 2020, en onderwerpen als solidariteit, euroscepticisme en xenofobie. Voor het programma is een overzichtelijke website gemaakt.
Het programma staat open voor gemeenten, provincies en maatschappelijke organisaties, waaronder verenigingen en netwerken, vakbonden, denktanks, universiteiten, musea en andere culturele organisaties.
De beschikbare subsidies zijn gemiddeld 1 tot 2 ton per project en worden direct bij de EU aangevraagd. Omdat het programma vooral samenwerkingsprojecten ondersteunt, zijn partners in één of meer deelnemende landen vaak een voorwaarde.
Vrijwel elk deelnemend land heeft een Europe for Citizens Point (ECP). Het ECP geeft organisaties advies en ondersteuning bij het maken van een subsidieaanvraag bij het programma Europe for Citizens. Om de aanvraagprocedure inzichtelijk te maken heeft het ECP NL een stappenplan ontwikkeld. Deze kan hier bekeken worden.
Het Iron Curtain Project was een idee van journalistencollectief Bureau Boven en Stichting Autres Directions, die in 1989 als kinderen toekeken hoe hun ouders ademloos naar televisiebeelden staarden waarop Oost-Duitsers met grote ogen en uitzinnig van vreugde de grens met West-Berlijn overstaken.
In het kader van het themajaar ‘25 jaar na de Val van de Muur’ in 2014, kregen zij een EU-bijdrage om met het multimediale Iron Curtain-project te reflecteren op de val van de Berlijnse Muur. Activiteiten waren onder andere de organisatie van online en offline evenementen en tentoonstellingen in heel Europa om daar met leeftijdsgenoten het verleden, heden en de toekomst te bespreken. De partners ontvingen voor het project en het vervolg daarop een subsidie van twee keer € 85.000,- binnen de regeling ‘herdenken in Europa’ van het Europe for Citizens programma.