Verdieping F.A.Q. corona, cultuur en ondernemen

Breng je financiële situatie in kaart. Een realistische blik op je financiële toekomst is nu extra belangrijk. Zo kun je beter reageren op acute problemen én op dreigingen op de langere termijn. Aan de hand van ons stappenplan kun je alles op een rij zetten.

De meeste (publieke) fondsen gaan tijdens deze crisis coulant om met gestelde eisen en kaders. Je kunt onderzoeken of je project of activiteit verplaatst kan worden naar een later moment. Of dat het project kan worden uitgevoerd in een andere vorm. Er wordt door veel fondsen gestreefd naar maatwerk; onderbouwde wijzigingen ten gevolge van de maatregelen vanwege corona worden coulant behandeld. Neem dus contact op met je eigen contactpersoon bij het desbetreffende fonds.

Als je facturen van leveranciers hebt liggen die je nu niet kan betalen, bel de betreffende leverancier en ga in overleg. Mogelijk kun je uitstel van betaling aanvragen. Ook als je nieuwe materialen nodig hebt voor het continueren van je werk maar deze nu niet kunt betalen, is het verstandig om in overleg te gaan met je leverancier. Wie weet is gespreide betaling mogelijk.

Het kabinet heeft voor alle zzp'ers en ondernemers in Nederland een stevig pakket aan generieke financiële maatregelen genomen. Zo worden werkgelegenheid en de economie in stand gehouden. Dit geldt ook voor de creatieve sector. De volgende sites bieden heldere informatie:

• Bij de Rijksoverheid vind je meer informatie over de maatregelen.
• Ook over de tozo-regeling.
• Ook de Kamer van Koophandel biedt een overzicht van belangrijke vragen en antwoorden van ondernemers en zzp'ers omtrent deze situatie.
• De Belastingdienst heeft haar beleid tijdelijk versoepeld.
• Sommige bedrijven komen in aanmerking voor een eenmalige tegemoetkoming ondernemers getroffen sectoren (TOGS). Meer informatie vind je bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Steeds meer zzp'ers en ondernemers werkzaam in de cultuur kunnen hier gebruik van maken.

Er worden extra maatregelen getroffen voor de culturele en creatieve sector. Deze komen dus bovenop de algemene maatregelen van het kabinet voor getroffen zzp’ers, organisaties en bedrijven.

Nu het publiek voorstellingen en tentoonstellingen niet meer fysiek kan bezoeken, ontstaan in rap tempo allerlei online initiatieven: van streamingdiensten tot het ontsluiten van digitale archieven. Het is belangrijk om zichtbaar te blijven. Denk daarbij goed na welke optie het beste bij je praktijk aansluit. Gebruik daarbij ons overzicht van digitale verdienmodellen. In dit artikel vind je zes tips van een ondernemerscoach over hoe je zowel actief als passief online inkomsten genereert.

Ook de volgende organisaties delen hun expertise op dit gebied:

• DEN (Digitaal Erfgoed Nederland) zette enkele afwegingen voor kunstenaars en instellingen op een rij.
• Digitaal DNA, een samenwerkingsproject van Cultuur+Ondernemen, DEN en NewNodes over digitale verdienmodellen in de cultuursector, kan houvast bieden.
• Cultuurconnectie deelt best practices uit het aanbod van online cultuureducatie.
• Er zijn vele mooie voorbeelden van online cultureel aanbod, bijvoorbeeld voorstellingen voor een lege zaal die via een livestream terechtkomen bij een publiek dat thuis zit. De Theaterkrant stelde een lijst samen met streams en online registraties. Ook Fonds Podiumkunsten zette een aantal initiatieven op een rij.

Hieronder vind je voor welke maatregelen je in jouw situatie in aanmerking komt:

• Ben je zzp’er, dan kun je beroep doen op verschillende algemene maatregelen, lees meer over tegemoetkoming bij schade bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
• Ben je geen zzp’er of ondernemer, maar word je verloond via Tentoo of Raakvlak, lees dan bij Tentoo of Raakvlak wat voor jou geldt.
• Ben je in loondienst, bijvoorbeeld bij een producent, dan kan je werkgever de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) aanvragen.

Er is nu ruimte voor reflectie. Dit is een tijd waarin je opnieuw kan kijken naar je positie in het culturele landschap. Ook kun je deze tijd gebruiken om weer dingen te maken en te investeren in je professionele of zakelijke ontwikkeling. Belangrijk is om je basis stabiel te houden. Cultuur+Ondernemen biedt verschillende concrete handvatten:

• De acht stappen van de gids Route Ondernemerschap zijn geformuleerd voor academieverlaters, maar voor jou wellicht ook interessant. De stappen bieden concrete handvatten om zo goed mogelijk uit deze crisis te komen.
• In de podcast 'Hoe blijf ik kunstenaar?' komen verschillende experts aan het woord over hun ondernemerschapswijsheden. Deze tiplijst staat vol andere podcasts waarin creatieve en culturele ondernemers vertellen over hun leven en beroepspraktijk.
• Voor meer verhalen van ondernemers in de cultuur, lees de reeks Ondernemerslessen.

De minister van OCW (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) heeft aangegeven tenminste € 300 mln aan additionele middelen toe te voegen aan het bestaande instrumentarium om vitale onderdelen van de culturele infrastructuur in stand te houden. Dit geld zal beschikbaar worden gesteld via de Rijksfondsen en Cultuur+Ondernemen.

Lees de kamerbrief waarin zij de regering informeert over de aanvullende ondersteuning die het kabinet biedt om de culturele en creatieve sector door de financieel zware eerste maanden heen te helpen en in staat te stellen om te investeren voor het volgende seizoen.

Via Cultuur+Ondernemen stelt zij middelen beschikbaar voor instellingen die privaat worden gefinancierd. Dit gebeurt in de vorm van de Cultuur Opstart Lening.

Breng de financiële situatie van je organisatie in kaart. Een realistische blik op de financiële toekomst is nu extra belangrijk. Zo kun je beter reageren op acute problemen en dreigingen op de langere termijn. Aan de hand van ons stappenplan kun je alles op een rij zetten.

Zoek contact met de financiers. Geef aan tegen welke problemen jullie aanlopen. Vraag hen coulant om te gaan met de afgesproken inspanningsverplichtingen en met de vraag hoe budget voor aangegane verplichtingen ingezet mag worden bij voorstellingen, activiteiten of projecten die niet doorgaan. De meeste (publieke) fondsen gaan tijdens deze crisis coulant om met de gestelde eisen en kaders. Er wordt gestreefd naar maatwerk: neem dus contact op met je contactpersonen bij de fondsen om uit te zoeken wat deze situatie voor je instelling betekent.

Naast een pakket aan generieke maatregelen treft het ministerie een aantal specifieke ‘coulance maatregelen’ voor BIS-instellingen en instellingen die ondersteund worden door de publieke cultuurfondsen. Dit zijn maatregelen rondom prestatie-eisen, subsidievaststelling, het inzetten van opgebouwde reserves, bevoorschotting van subsidie en de voorschriften rondom jaarverantwoordingen. Een overzicht staat hier.

Het kabinet heeft voor alle zzp’ers en ondernemers in Nederland een stevig pakket aan generieke financiële maatregelen genomen. Zo worden werkgelegenheid en de economie in stand gehouden. De volgende sites bieden heldere informatie:

• Bij de Rijksoverheid vind je meer informatie over de maatregelen. Het economisch noodpakket wordt met een maand verlengd tot 1 oktober 2020. Dit geeft kabinet, werkgevers en werknemers tijd om afspraken te maken die ons land ook op de langere termijn helpen door de crisis te komen.
• Ook de Kamer van Koophandel biedt een overzicht van belangrijke vragen en antwoorden van ondernemers en zzp'ers omtrent deze situatie.
• De Belastingdienst heeft haar beleid tijdelijk versoepeld. Lees hier wat dat betekent.
• Sommige bedrijven komen in aanmerking voor een eenmalige tegemoetkoming ondernemers getroffen sectoren (TOGS). Meer informatie vind je bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Steeds meer zzp'ers en ondernemers werkzaam in de cultuur kunnen hier gebruik van maken.

Er worden extra maatregelen getroffen voor de culturele en creatieve sector. Deze komen dus bovenop de algemene maatregelen van het kabinet voor getroffen zzp’ers, organisaties en bedrijven:

• De Kunstenbond heeft de belangrijkste zaken voor kunstenaars en de culturele sector samengevat.

Of werknemers recht hebben op doorbetaling van loon nu de activiteiten (deels) stilliggen, is bepaald in een tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW). Informatie over de toepassing van de maatregel is te vinden bij de Rijksoverheid. Net als antwoord op veelgestelde vragen van werkgevers en meer informatie over werktijdverkorting.

Indien een activiteit op grond van een overheidsmaatregel wordt afgelast en de zzp’er om die reden geen werkzaamheden hoeft te verrichten, hangt het af van de overeenkomst met de zzp’er of van de algemene voorwaarden of de opdrachtnemer aanspraak kan maken op doorbetaling.

Nu het publiek voorstellingen en tentoonstellingen niet meer fysiek kan bezoeken, ontstaan in rap tempo allerlei online initiatieven: van streamingdiensten tot het ontsluiten van digitale archieven. Het is belangrijk om zichtbaar te blijven. Denk daarbij goed na welke optie het beste bij je praktijk aansluit. Gebruik daarbij ons overzicht van digitale verdienmodellen. En lees hoe businesscoach Patrick van der Pijl (Business Models Inc.) kijkt naar digitale verdienmodellen in de cultuursector.

Ook de volgende organisaties delen hun expertise op dit gebied:

• DEN (Digitaal Erfgoed Nederland) zette enkele afwegingen voor kunstenaars en instellingen op een rij.
• Digitaal DNA, een samenwerkingsproject van Cultuur+Ondernemen, DEN en NewNodes over digitale verdienmodellen in de cultuursector, kan houvast bieden.
• Cultuurconnectie deelt best practices uit het aanbod van online cultuureducatie.
• Er zijn vele mooie voorbeelden van online cultureel aanbod, bijvoorbeeld voorstellingen voor een lege zaal die via een livestream terechtkomen bij een publiek dat thuis zit. De Theaterkrant stelde een lijst samen met streams en online registraties. Ook Fonds Podiumkunsten zette een aantal initiatieven op een rij.

De minister van OCW (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) heeft aangegeven tenminste € 300 mln aan additionele middelen toe te voegen aan het bestaande instrumentarium om vitale onderdelen van de culturele infrastructuur in stand te houden. Dit geld zal beschikbaar worden gesteld via de Rijksfondsen en Cultuur+Ondernemen.

Lees de kamerbrief waarin zij de regering informeert over de aanvullende ondersteuning die het kabinet biedt om de culturele en creatieve sector door de financieel zware eerste maanden heen te helpen en in staat te stellen om te investeren voor het volgende seizoen.

Via Cultuur+Ondernemen stelt zij middelen beschikbaar voor instellingen die privaat worden gefinancierd. Dit gebeurt in de vorm van de Cultuur Opstart Lening.

Op 15 juli heeft Provinciale Staten de uitgangspunten voor het steunpakket voor de cultuur- en erfgoedsector goedgekeurd. Culturele instellingen die door de gevolgen van de coronacrisis zwaar zijn getroffen kunnen in aanmerking komen voor een van de regelingen uit het steunpakket.

In totaal zijn er vier regelingen ontwikkeld, passend bij de verschillende instellingen en de diverse behoeften. Ga voor een overzicht en toelichting naar de website van de Provincie Utrecht.

Houd je aan de richtlijnen van het RIVM. Laat medewerkers zoveel mogelijk thuiswerken, en zorg ervoor dat ze alle middelen hebben om dat goed te kunnen doen. Informeer ook naar het welzijn van je medewerkers; dit is voor iedereen een stressvolle tijd. Wees betrokken.

Maak een overzicht van de misgelopen inkomsten en acute problemen; een risico-inschatting voor de korte en middellange termijn en kijk waar er direct moet worden ingegrepen. In een later stadium kun je een betere inschatting maken van alle geleden schade.

In ons uitgebreide bronnenoverzicht hebben we alle relevante bronnen op een rij gezet. De meeste brancheorganisaties voorzien in goede, actuele informatie: houd dus de website van je specifieke brancheorganisatie in de gaten.

• De overkoepelende belangenorganisatie Kunsten ’92 biedt actuele informatie voor de hele cultuursector.
• Het RIVM biedt actuele informatie over het virus.
• De Rijksoverheid deelt actuele algemene informatie.

Neem contact op met je raad van toezicht, bij voorkeur via videobellen, en maak gebruik van hun rol als klankbord bij lastige beslissingen. Tijdens een voor de organisatie spannende periode is het verstandig om minimaal wekelijks contact te hebben met de voorzitter van de raad van toezicht. Informeer ook je medewerkers over deze betrokkenheid; dit geeft vertrouwen.

Wanneer het voor een organisatie spannend wordt, heeft de raad van toezicht de taak om dichter bij de directeur-bestuurder te staan. Praat met elkaar over de situatie, toon betrokkenheid en wees een goed klankbord. Spreek in ieder geval met de directeur-bestuurder over de veiligheid van de werknemers en de opvolging van de richtlijnen van het RIVM. Bespreek ook de acute problemen en risico’s voor de korte en de middellange termijn. Als individueel lid van de raad van toezicht wil je je ervan verzekeren dat er regelmatig contact is tussen de voorzitter en de directeur-bestuurder, en dat de voorzitter de andere leden daarover bijpraat.

De voorzitter van de raad van toezicht heeft een zeer belangrijke rol in de communicatie, als zowel het directe aanspreekpunt voor de directeur-bestuurder als voor de andere raadsleden. Als de organisatie door een moeilijke periode gaat, is het verstandig afspraken te maken over de communicatie. Zo heeft de voorzitter in zo’n periode de taak om frequenter contact te onderhouden met de directeur-bestuurder (minimaal wekelijks) en hierover de andere leden te informeren.

Er is geen eenduidig antwoord op de vraag of werkgevers mogen eisen dat ‘min uren’ ingehaald moeten worden (zonder loon want dat is al uitbetaald). In de wet is het (bog) niet geregeld.

In sommige CAO’s zijn er afspraken over gemaakt en soms is er in een arbeidsovereenkomst iets over afgesproken. Zo niet is overleg met werkgever de enige optie. Zie ook onderstaande links

• https://www.salarisvanmorgen.nl/2021/02/26/systeem-van-plus-en-min-uren-hanteren-in-coronatijd-hoe-zit-dat/
• https://www.achmearechtsbijstand.nl/werken/corona-opbouw-min-uren-rechten-en-plichten

In maart, april, mei, juni, juli en augustus 2020 zullen er geen incasso’s van de maandtermijnen voor je lening plaatsvinden. We volgen de ontwikkelingen nauwgezet en nemen nader contact met je op als daar aanleiding toe is. Wanneer je de maandtermijnen toch wil blijven betalen, kan je deze zelf overmaken. Mocht je verdere vragen hebben over de lening, mail dan naar cultuurlening@cultuur-ondernemen.nl.

Ja, we blijven nieuwe leenaanvragen gewoon in behandeling nemen. Houd wel rekening met een langere wachttijd.

Onze adviseurs zijn via onze helpdesk beschikbaar om je bij te staan. Neem contact met ons op.

• Artikel Hallo publiek, we zijn er nog
• Artikel Over heilige huisjes en nieuwe tempels
• Artikel Groeiverslaving, afgedreven van de missie of...?

Meer informatie over de voorwaarden, criteria en details van de Cultuur Opstart Lening vind je hier.

Blijf je graag op de hoogte? Meer informatie over de Cultuur Opstart Lening delen we ook via onze nieuwsbrief.

De Cultuur Opstart Lening is bedoeld voor culturele en creatieve organisaties en zelfstandigen. De lening stelt je in staat te investeren in producties, programma’s, producten en projecten, om zo het nieuwe culturele seizoen mogelijk te maken.

De Cultuur Opstart Lening kun je vanaf 29 juni 2020 om 12:00 uur aanvragen.

De Cultuur Opstart Lening vraag je aan via Cultuur+Ondernemen. Meer informatie over het aanvraagproces vind je hier.

De aanvraagperiode wordt verlengd. Ook na 31 december 2020 kun je een aanvraag voor de Cultuur Opstart Lening indienen. Houd onze website in de gaten voor mee informatie.

De hoogte van de lening bedraagt tussen € 10.000 en € 500.000, met een maximum van 2 leningen per leningnemer, tot maximaal € 1 miljoen per organisatie.

De rente is 1% op jaarbasis en kan boetevrij vervroegd afgelost worden.

De lening kan gebruikt worden in combinatie met, of als basis voor, een bancaire lening.